“Het bloemenveld is het laboratorium voor ons werk. Een rode draad vormen de intense en vluchtige schoonheid van kiemen, groeien, bloeien en verval.” Elke dag leren landschapshistoricus/kweker Mariëtte Kamphuis (VELD) en kunstenaar/florist Denise Collignon (VAAS) van de natuur. “Door op het juiste moment te plukken bijvoorbeeld, floreert een biologisch bloemenveld pas echt goed”, weet Mariëtte Kamphuis. “Alles gaat groeien en bloeien.” VELD & VAAS wil de natuurlijke relatie met het ritme van de seizoenen herstellen. Daarom wordt niet vooruitgelopen op de lente of zomer zoals in de gangbare bloemenindustrie, waar al vanaf november tulpen te koop zijn en het jaarrond rozen. 

“Ons werk is onderdeel van een lange traditie van de bloemsierkunst”, vertelt Denise Collignon. “Die zetten we voort naar eigen, actuele inzichten en met een dosis humor.” De twee vrouwen glimmen terwijl ze bossen droogbloemen bij elkaar zetten in hun bloemenkwekerij annex werkplaats. “Hier hebben we de rust en ruimte voor het kweken, kiemen en het biologische groeiproces van bloemen in de volle grond. Ook drogen en verven we hier bloemen, grassen en takken.” VELD & VAAS beschikt over een koude kas en gebruikt geen pesticiden, noch herbiciden. De bloemen groeien in weer en wind, bij zon en regen. “Dat is een proces van geven en nemen”, zegt Kamphuis. “Soms mislukken delen van de oogst door insectenplagen. Door de grote variatie op het veld zijn er altijd hoogtepunten die dat ruimschoots compenseren. Er heerst een biologisch evenwicht.” 

‘Toxic bouquet’ 

Nadat haar monografie over de boomkwekers- en tuinarchitectenfamilie Copijn was afgerond, gaat het kriebelen bij Kamphuis. “Ik wilde zèlf aan de slag en begon zo’n zes jaar geleden met het kweken van biologische bloemen.” Een van de bloemisten aan wie ze haar eerste bestellingen leverde, tipte haar eens kennis te maken met de kunstenaar/florist Collignon. “Het klikte meteen tussen ons en het idee ontstond voor de oprichting van VELD & VAAS.” Lange tijd maakte Collignon autonoom en in opdracht landschapsfotoís. Ondertussen groeide haar interesse en liefde voor planten en bloemen. Ze deed de klassieke bloemsierkunstopleiding en ging vervolgens experimenteren. “Bloemsierkunst kenmerkt zich van oudsher als zeer traditioneel. Ik wil laten zien dat er zoveel meer mogelijk is. Zijn er geen bloemen, dan werk ik met grassen, bladeren en takken.” Op hun zoektocht naar een geschikte ‘bedrijfslocatie’ stuitte VELD & VAAS in Midden-Delfland op Dirk en Tilly Post, eigenaren van buitenplaats Op Hodenpijl in Schipluiden. “Het echtpaar Post was onder de indruk van onze ideeën over het kweken en telen van biologische bloemen. Dit sloot perfect aan bij wat hen drijft: de schoonheid van het gebied en de behoefte om lokale en biologische producten aan te bieden.” VELD & VAAS kreeg de beschikking over de voormalige stal en een royaal veld van 1500 m2. ‘s Zomers een aanwinst voor de levende buitenplaats vanwege het rijke aanbod gewassen. “Je ziet de bloemenpracht van verre. Bezoekers kijken hun ogen uit. Ook zorgen we voor de bloemen in het restaurant.”

In het voorjaar en ‘s zomers geeft VELD & VAAS wandelingen rond hun bloemenveld. Kamphuis: “Ik vertel onze bezoekers meer over de historische context en herkomst van de gewassen. Pampasgras komt bijvoorbeeld uit Argentinië.”  Van mei tot en met oktober staan ze wekelijks met losse bloemen en boeketten op de Rotterdamse Oogstmarkt. “In de werkplaats geven we workshops zoals een corsage maken van herfstbladeren. Voor de aankomende feestdagen leren we cursisten een kerststuk op vaas te maken. Daarbij staat onze liefde voor de vormen- en kleurenrijkdom van coniferen centraal, in combinatie met andere materialen zoals grassen, droogbloemen en takken.”

Ook ontvangen ze in de werkplaats hun klanten. VELD & VAAS maakt monumentale bloemsierstukken en verzorgt de bloemstyling in het hogere segment. “We hebben zojuist het bloemenarrangement besproken met een aanstaand bruidspaar”, vertelt Collignon. “Van corsages tot en met het bruidsboeket. Omdat ze hier bij Op Hodenpijl elkaar het ja-woord geven, verzorgen we ook de aankleding van de tafels en het tuinprieel.”

Huis ten Bosch

In de luwte van de levende buitenplaats maakt het bloemenveld zich op voor de aankomende winter. De vuurrode kleurenpracht van afgelopen maanden, wordt omgewisseld voor ingetogen tinten. Er staat nog wat auberginekleurige pimpernel en er wuiven bijna twee meter hoge pampasgrassen met hun pluimen. “Die monumentale plant dwingt respect af”, vindt Collignon. “Pampasgras was al hip in 1870, kreeg een opleving in de seventies van de vorige eeuw toen droogbloemen in waren en beleeft nu weer een revival.” Deze geschiedenis raakt nog een missie van VELD & VAAS. Heden en verleden koppelen ze aan elkaar. Ze maakten bijvoorbeeld voor het driedaagse festival Masterly The Hague een imposant kunstwerk bestaande uit vazen droogbloemen en siergrassen. Het geheel was onder meer geïnspireerd op het schilderij dat Jan ten Compe (1713-1761) in 1750 maakte van Huis ten Bosch. Onlangs namen de koning en zijn gezin hun intrek in het volledig gerenoveerde paleis. “Op deze manier ontstaat botanische bloemsierkunst met een verhaal van vroeger naar nu.”

Dat bloemen tegenwoordig worden geteeld met grote hoeveelheden bestrijdingsmiddelen, is een doorn in het oog van VELD & VAAS. Bloemenplukkers in de kassen moeten handschoenen aan. “Je koopt al snel een ‘toxic bouquet’, een giftig boeketje bloemen.” Onder het mom van de slogan LET’S START A FLOWER MOVEMENT hopen Kamphuis en Collignon dat er meer biologische bloementelers komen. Deborah Post van Op Hodenpijl neemt daar met haar Honey Highway al langer het voortouw in. De bermen naast menig snelweg werden de afgelopen jaren opgefleurd met biologische bloemen. Een blijvend voedselparadijs voor bijen die onder meer als gevolg van het overmatig gebruik van bestrijdingsmiddelen met uitsterven worden bedreigd. “Het kan ook zonder al die gifstoffen”, besluit VELD & VAAS. “Daarmee geven we onszelf en de natuur een monumentaal cadeau.” www.veldenvaas.nl