Toekomst voor tiny en biobased – Huisje, boompje…
Tekst: Yvonne Koop | Beeld: Mozaïek Wonen en Dutch Design Week
Een eigen huis, een plek onder de zon... Voor veel vooral jonge mensen momenteel een onbereikbare droom. Maar er gloort hoop aan de horizon. Kleine duurzame projecten scheppen nieuwe mogelijkheden op de krappe woningmarkt. Krant van de Aarde bezocht twee voorbeelden. In Gouda worden kant en klare houten huizen tijdelijk als starterswoningen verhuurd en op de Dutch Design Week was een geheel biobased huis te zien.
Woningen voor starters, jongeren en spoedzoekers
Op donderdag 7 oktober plaatste wethouder Rogier Tetteroo met militaire precisie de laatste woning in het complex aan de Winterdijk in Gouda. De in totaal 60 woningen zijn voornamelijk bedoeld voor starters/jongeren van 18 t/m 27 jaar. De overige woningen worden gereserveerd voor spoedzoekers en mensen met begeleiding op maat. Alle woningen worden sociale huurwoningen waar de hoofdzakelijk éénpersoonshuishoudens maximaal vijf jaar mogen wonen.
Onbetaalbaar
Onder hen Luna van Opstal (25 jaar). Afkomstig uit Woerden waar de woningmarkt helemaal op zijn gat ligt. “De wachttijd voor een sociale huurwoning is inmiddels opgelopen tot 14 jaar, omdat er simpelweg geen startersprojecten worden gerealiseerd. Je kunt wel vrije sector huren, maar dan ben je heel duur uit. En ook een koopwoning is onbetaalbaar, zelfs met een volledig salaris (Van Opstal werkt 32 uur) is dit in je eentje niet te doen.”
Begin dit jaar schreef Van Opstal zich daarom in voor dit project van woningbouwvereniging Mozaïek Wonen in Gouda Na een intensievere intake (van bewoners wordt verwacht dat ze voldoende gemotiveerd zijn en zich willen inzetten voor het collectief) kreeg ze deze zomer te horen dat ze een woning toegewezen kreeg. In de veronderstelling dat de sleutel haar een maandje later overhandigd zou worden, maar dat werd half december. Niet erg, vindt Van Opstal. “Ik heb rustig de tijd om alles uit te denken, te kopen en te regelen. Ik weet dat het maar voor max vijf jaar is, maar ik wil wel mooie spullen in mijn eerste huis hebben. En over vijf jaar zien we dan wel verder. Wie weet heb ik dan allang een vriend waarmee ik samen verder wil en of een veel beter betaalde baan, zodat ik zelfstandig een woning kan kopen of huren.”
Verblijfstuin
Nu de flexwoningen er eenmaal in twee lagen van in totaal circa 6 meter hoog staan, krijgt Van Opstal een beter beeld van haar plekje aan de Winterdijk. De houten woningen – dit materiaal is duurzamer dan beton – werden in een fabriek gebouwd en op het terrein aan elkaar gezet en aangesloten. Dat betekent dat met groot transport de woningen ‘kant en klaar’ zijn aangeleverd. “We zijn blij deze bijzondere woningen te mogen gaan verhuren”, aldus Ron de Haas, directeur-bestuurder van Mozaïek Wonen. “De woningnood is hoog in Gouda en met deze woningen kunnen we weer veel woningzoekenden aan een eigen ’thuis’ helpen.”
De houten woningen zijn gasloos, duurzaam en circulair. Er wordt gebruik gemaakt van de oude funderingen van de gesloopte school. Van de 60 verplaatsbare woningen zijn er 14 studio’s van 30 m² en 46 tweekamerwoningen van 40 m². De stedenbouwkundige heeft een plan gemaakt waarbij zoveel mogelijk groen gehandhaafd blijft. Ook de verharding voor parkeren en ontsluiting is zo minimaal mogelijk gehouden. Op de bestaande vloer wordt een verblijfstuin voor de bewoners ingericht. Ook is er een gemeenschappelijke fietsenberging gebouwd.
Natuurlijke bouwmaterialen
‘Maak kennis met je circulaire leefomgeving van de toekomst’; met deze boodschap presenteerde Biobased Creations samen met ruim honderd pioniers uit de wereld van circulair en biobased bouwen The Exploded View Beyond Building. Een iconische tentoonstelling in de vorm van een huis dat volledig bestaat uit biobased materialen, circulaire bouwmethoden en verhalen over de veranderende waardeketen waar het onderdeel van is. Dit levensgrote biobased huis prikkelt al je zintuigen en toont je de circulaire toekomst. The Exploded View Beyond Building werd voor het eerst getoond tijdens de Dutch Design Week van 16 tot en met 24 oktober 2021 in Eindhoven.
Er zitten meer dan 100 natuurlijke bouwmaterialen in The Exploded View Beyond Building. “We tonen de eindeloze, potentiële materiaalstromen die voorradig zijn en niet of nauwelijks gebruikt worden in de bouwwereld. Bijvoorbeeld materialen uit voeding, zeewier, (riool)water, aarde, funghi of zelfs onze eigen woonomgeving. Materialen van vandaag, morgen en overmorgen” vertelt de ontwerper Pascal Leboucq van Biobased Creations. “Je loopt door het huis en kunt alle materialen zien, voelen en ruiken. Elke kamer heeft een eigen verhaal.”
Nieuwe perspectieven
The Exploded View Beyond Building komt voort uit een samenwerking van en onderzoek door bouwers, producenten, agrariërs, wetenschappers, designers, overheden, kennisinstituten, storytellers en kunstenaars die zijn verenigd in The Embassy of Circular & Biobased Building. Samen werken ze aan nieuwe perspectieven voor duurzaam (circulair en biobased) bouwen en wonen; een circulaire leefomgeving. Ze doen onderzoek naar de mogelijkheden van nieuwe biobased materialen met een hoge design-kwaliteit en circulaire bouwmethoden zoals losmaakbaarheid en modulariteit. Ook bekijken ze hoe meer werelden, dan enkel alleen de bouwwereld, beïnvloed worden als er anders ontworpen en gebouwd gaat worden. Pascal Leboucq: “Want biobased bouwen aan je huis is het bouwen van een duurzame leefomgeving.”
Het doel van de expositie is om ontwerpers, bouwers maar ook bewoners na te laten denken over de toekomst. Hoe ziet jouw huis er in de toekomst uit? En wat vind jij echt belangrijk als het gaat om wonen? Lucas De Man, directeur van Biobased Creations: “Het huis is gaaf om te zien. Het geeft hoop, energie en inspiratie voor de toekomst. Wij laten zien dat we op grote schaal circulair en biobased kunnen bouwen.” Het biobased huis is nog digitaal te bezoeken. Je kunt online een complete tour door het huis volgen. “Op deze manier is ons biobased huis voor iedereen toegankelijk”, eindigt Lucas De Man.