In de komende decennia moet de uitstoot van broeikasgassen drastisch worden teruggedrongen om de negatieve gevolgen van klimaatverandering tegen te gaan. Dat vereist allerlei veranderingen in de manieren waarop we wonen, werken en leven. Innovaties zijn key in het versnellen van deze veranderingen. En dat is precies waar het Europese kennis- en innovatienetwerk EIT Climate-KIC zich al acht jaar mee bezighoudt. Om klimaatinnovaties om te zetten in actie begeleidt EIT Climate-KIC duurzame start-ups. De begeleiding helpt startende, innovatieve ondernemers om met duurzame producten en/of diensten de markt te veroveren en zo duurzaamheid de nieuwe norm te maken. Daarom helpt EIT Climate-KIC deze ondernemers om te groeien, versnellen en verbeteren.

Van Greenhouse naar Accelerator

Erik Faassen, entrepreneurship manager van EIT Climate-KIC Benelux, ziet jaarlijks tientallen innovatieve ideeën van duurzame ondernemers langskomen. “De educatieprogramma’s van EIT Climate-KIC geven studenten en jonge professionals de mogelijkheid om de kennis en vaardigheden te ontwikkelen waarmee ze in de praktijk aan de slag kunnen met klimaatinnovaties. In sommige gevallen denken ze aan het starten van een eigen onderneming. Met ons programma Greenhouse kunnen ze dan gedurende een halfjaar support en coaching krijgen om een businessplan uit te werken.”

Met het Accelerator programma van EIT Climate-KIC worden start-ups echt klaargestoomd om de (Europese) markt op te gaan. Faassen: “Elk jaar krijgen we zo’n 100 tot 140 aanvragen binnen van startende ondernemers die met ons incubator programma willen meedoen. Zo’n dertig daarvan worden toegelaten tot de eerste fase, die drie maanden duurt en is bedoeld om ondernemers de gelegenheid te geven om zich helemaal te focussen op het opzetten van hun bedrijf. Met wekelijkse coaching brengen we hun ideeën en plannen een stap verder.”

Als vervolg is er een tweede stadium, waarmee een start-up verder werkt aan het businessplan – en bijvoorbeeld leveranciers en afnemers opzoekt om de producten of diensten daadwerkelijk te kunnen realiseren. “We adviseren elke ondernemer om zeker honderd klantinterviews te houden. Zo krijgen ze te horen welke marktvraag er precies is. We helpen ze bij het voeren van deze gesprekken en bij het oefenen van een overtuigende pitch.”

Voor de meest veelbelovende ondernemers is er ook een derde fase. Drie tot zeven ondernemingen per jaar slagen erin om tot deze ronde door te dringen. “Met een gift van 50.000 euro krijgen de ondernemers negen maanden lang begeleiding om alle voorbereidingen te treffen voor marktverovering. In de eerste fases van Accelerator hebben ze leveranciers en klanten gevonden – nu is het tijd om echt te starten en meters te maken.”

Start-ups en investeerders

Jonge ondernemers die met hulp van EIT Climate-KIC aan de slag gaan met innovatieve klimaatoplossingen, weten door een strenge selectie te komen. “We letten op zaken als: is het product technisch haalbaar, kan er een grote markt mee worden bediend, bereikt de onderneming een significante klimaatimpact, is het bedrijf innovatief, creëert het product werkgelegenheid? Ook belangrijk is dat er een stevig team achter staat. De ervaring leert dat een onderneming met minimaal twee managers het beter doet dan eenpitters.”

In de zes jaar dat het Accelerator programma er is, zijn er in de Europese Unie in totaal meer dan duizend start-ups mee geholpen. In de Benelux gaat het om zo’n 180 start-ups. Op de Investor Marketplace, een online marktplaats die bedoeld is om start-ups en investeerders bij elkaar te brengen, presenteren de beste alumni zich aan potentiële financiers.

Inmiddels hebben talloze investeerders bij elkaar ruim 430 miljoen euro in de groei van jonge ondernemingen geïnvesteerd. Een schoolvoorbeeld hiervan is het Nederlandse Black Bear Carbon, dat inkt en verf van oude autobanden maakt en in 2018 het Accelerator programma doorliep. Zij haalden de afgelopen jaren 35 miljoen aan funding binnen. Daarmee worden nieuwe fabrieken ontwikkeld en werkprocessen geoptimaliseerd, zodat de productie omhoog kan.

Innovatieve community

EIT Climate-KIC koestert de banden met de (oud-)deelnemers aan zijn programma’s, vertelt Faassen. “We zien ons netwerk echt als een community. Daarom organiseren we regelmatig meet-ups en masterclasses. Daarnaast is er elk jaar een wereldwijde wedstrijd voor groene ideeën, de Climate Launchpad.”

Ook de Venture Competition, een wedstrijd voor deelnemers aan de tweede en derde fasen van Accelerator, past bij het familiegevoel van EIT Climate-KIC. “Uit alle landen waar het Accelerator programma draait, kunnen twee start-ups meedoen aan de wereldwijde finale. Eerst krijgen ze tijdens een bootcamp advies en coaching van experts over bijvoorbeeld marketing, productontwikkeling en personeelszaken. Tegelijkertijd doen ze onderling contacten op, en ontmoeten ze investeerders. De ervaring leert dat de uitwisseling van kennis en ervaring ontzettend nuttig is om bijvoorbeeld een internationaal netwerk op te bouwen.”

Start-ups maken het verschil

Start-ups zijn een belangrijke drijvende kracht achter de innovatie die zo hard nodig is om klimaatoplossingen naar een hoger niveau te tillen, zegt Faassen. “Natuurlijk zijn wetenschappelijke onderzoekers, beleidsmakers en politici heel belangrijk om systeeminnovatie te realiseren en de economie toekomstbestendig te maken. Neem het voorbeeld van elektrische auto’s. Overheden moeten er ruim baan voor maken, bijvoorbeeld door voldoende laadpalen te plaatsen. Maar de echte verandering komt uiteindelijk vanuit start-ups die de producten en diensten bedenken die het verschil gaan maken.”