Spiritualiteit was altijd al belangrijk voor Martin van der Meulen. Nadat hij veefokkerij studeerde in Wageningen en promoveerde op een genetisch wiskundig onderwerp in Groningen ‘veel wiskunde, computerwerk en statistiek’, liep hij een aantal keren tegen een burn-out aan, schoolde zich vervolgens om tot trainer-coach, maar raakte in de crises al zijn klanten kwijt en belandde uiteindelijk in het onderwijs. Bij het Orionlyceum in Breda, een spirituele school, zette hij het wiskundeonderwijs in de steigers. Nu is hij al vier jaar gelukkig als oloide maker.  

‘Oloideur,’ corrigeert hij lachend. ’Tenminste, dat heeft mijn vriendin zo bedacht. Ik ontdekte de oloide op de Rudolf Steiner overzichtstentoonstelling in de Kunsthal in Rotterdam vier jaar geleden en sindsdien heeft het me niet meer losgelaten. Ik vond dat ik mensen hiermee in contact moest brengen.’

Geduld

Zijn ‘totaal uit de hand gelopen hobby’ wees hem een weg die hij nooit had kunnen voorspellen. ‘De combinatie van het in mijn eentje geconcentreerd en verbonden met het universum werken in mijn werkplaats om de oloides te vervaardigen tot en met het contact met mensen op markten en beurzen heeft mij veel gebracht. Het voelt als een voorrecht dit werk te mogen doen.’

Het maken van een oloide vergt wat geduld. Martin van der Meulen: ‘Ik ben geen houtbewerker, maar mijn vader zei altijd al “alles wat kapot is kun je ook zelf repareren.” Met een beetje geduld, wat gevoel voor vorm, een kapzaagje en wat schuurpapier kan in principe iedereen een oloide maken. Op de website vind je een recept daarvoor.’ Om ze ‘echt mooi’ te maken, dat vergt iets meer en ook na vier jaar produceren gaat er bij Martin nog weleens eentje de openhaard in. Maar de vorm hoeft niet perfect te zijn wil je het effect voelen. ‘Nee, ik denk van niet. Belangrijk is de beweging die in de vorm zit en na lang experimenteren maak ik ze nu ook met een rolbeweging, waarmee ik die beweging als het ware veranker in het hout.’

Harmonie

Het effect. Wat doet zo’n oloide in je hand? ‘Er gebeurt iets met mensen als ze een oloide in handen houden of zien rollen. Je ziet ze geraakt worden en ik heb me al lang afgevraagd wat er nu precies gebeurt met mensen. Ook al lijkt de oloide veel op een mosselschelp, de vorm komt op aarde in de natuur voor zover ik weet niet voor, die is dus nieuw voor de mensen, maar voor de ziel niet. De ziel kent deze vorm nog vanuit de geestelijke wereld. Ze weten niet wat, maar er gebeurt wèl iets met ze. Mensen dragen er dagelijks een bij zich voor bijvoorbeeld stabiliteit of hebben er een op hun nachtkastje, om de nachtelijke zielenreis te begeleiden. Ook kan de oloide worden gebruikt als meditatie object of op tafel in een vergaderruimte voor een harmoniserende werking.’

Goetheanum

Martin van der Meulen maakt oloides van verschillende houtsoorten. Elke houtsoort heeft zijn eigen trilling en daarmee heeft elke oloide zijn eigen specifieke kwaliteit. ‘Rudolf Steiner maakte de kolommen van het Goetheanum ook uit verschillende houtsoorten. Kiezen doe je op intuïtie, net zoals wanneer je na een boswandeling even wil rusten, je bijna altijd automatisch onder een eik of een beuk zal gaan zitten. Eiken zijn stevig gewortelde bomen, waaronder het goed uitrusten is. De aardende eigenschap van deze boom is goed terug te voelen in het hout. Een oloide van eikenhout in de broekzak kan bijvoorbeeld een kind meer aarding geven tijdens een spreekbeurt. Houten speelgoed voor kleine kinderen is trouwens bijna altijd van beukenhout omdat ook beuken aardend werkt, alhoewel dit natuurlijk niet de officiële reden is. In de eerste zeven levensjaren zitten kinderen nog in het incarneringsproces en dan worden ze door de energie van het beukenhout als het ware op aarde verwelkomd. In die eerste levensfase ligt volgens Steiner de nadruk op de ontwikkeling van het lichaam en daarom zijn vrije scholen ook terughoudend met kennisoverdracht aan kinderen die nog heel erg verbonden zijn met de geestelijke wereld.’

Populier is weer heel anders. ‘Populier groeit heel snel, die heeft eigenlijk alleen maar aandacht voor  boven de grond, zo’n boom beweegt de hele tijd en die onrust voel je ook in het hout. Essenhout is door Rudolf Steiner als gematerialiseerd licht bestempeld, dit omdat hij de es verbond aan de zon. Een oloide van essenhout voelt licht en opwekkend. Kersenhout heeft een verbinding met het hart en een oloide van deze houtsoort geeft een warm gevoel.’ 

Opmerkelijk is voor Martin van der Meulen dat velen het verschil in de houtsoorten voelen in het (etherisch) lichaam, dit uit zich in dat elke houtsoort een ander gevoel geeft en het vaak te duiden is waar de oloide van die houtsoort in het lichaam wordt gevoeld. ‘De organische lemniscaat-beweging die voelbaar is door de oloide heeft een balancerende invloed op de lemniscaten in het lichaam.’ 

Kastje van oma

Hij maakt ook oloide van meer exotische houtsoorten, zoals ebbenhout, palissander en bahia. Ook is het mogelijk oloides te laten maken op bestelling. ‘Een bijzondere bestelling was  oloides voor kleinkinderen, gemaakt uit de notenhouten pootje van een kastje van oma. Elke oloide is een uniek object. Er komt geen kopieermachine aan te pas, het is allemaal handwerk.’ 

Martin van der Meulen heeft veel voldoening van zijn werk. ‘Velen zijn zoekend naar wat de oloide kan brengen. Lida van Twisk van het Ita Wegmanhuis zei ooit dat “platonische vormen corresponderende structuren in ons ‘wakker’ maken. Onze eigen verbinding met de elementen aarde, water, vuur, lucht en ether, wordt aangeraakt en versterkt.” De oloide mag hierop in mijn ogen een aanvulling zijn. Het is een voorrecht de oloide te mogen aanreiken aan iedereen die deze zoektocht aan wil gaan.’ 

Wat is een oloide 

Rudolf Steiner formuleerde rond 1920 een opdracht om de relatie tussen de platonische vormen en het universum compleet te doorgronden. En rond 1930 kwam Paul Schatz, na jarenlange bestudering van de platonische vormen, waaronder ook de kubus, met een antwoord. Hij ontdekt dat de kubus is op te delen in drie delen van gelijk gewicht. Een van deze drie is een uit 6 elementen bestaande ketting, die in zijn geheel kan omwentelen of omwervelen. Omwervelen, ook wel inversie of Umstulping (Duits) genaamd, betekent dat het binnenste zich naar buiten draait. Tijdens deze omwerveling draait de ketting zich binnenste buiten en in 4 fasen is hij weer ogenschijnlijk terug zoals die was, maar 1 rotatie verder. De inverteerbare kubus werd in de jaren 30 van de vorige eeuw het symbool van de organische architectuur. 

Later ontdekte Paul Schatz dat de inverteerbare kubus nog een belangrijk geheim in zich meedraagt: tijdens de omwerveling vormt de diagonaal van de kubus een andere vorm, een vorm die hij de naam oloide gaf. De beweging van de diagonaal gematerialiseerd in de tijd (organische architectuur) vormt de oloide. Of andersom gesteld snijdt de bewegende diagonaal van de kubus de oloide vorm uit de ruimte.

Omdat tijdens deze omwerveling de kubus zich binnenstebuiten draait en de diagonaal van de kubus slechts een deel van de tijd zich in de kubus bevindt en de rest van de tijd zich in de ruimte bevind doet deze beweging denken aan de zielereis. Dat is de reis die de ziel tussen waken en slapen en incarneren en excarneren maakt om ons te verbinden met onze oorsprong. Wanneer de ziel het lichaam verlaat draait de ziel zich binnenstebuiten, waarna de ziel via de zielewereld zich begeeft naar de geesteswereld, daarna daalt de ziel weer via de zielewereld terug in de materie (in dit geval de kubus). 

De oloide vorm heeft een aantal heel bijzondere eigenschappen, die geen andere vorm heeft. Zo raakt de oloide in iedere omwenteling met zijn gehele buitenkant de grond. Het spoor van de oloide is een bouwplaat waaruit de oloide op simpele wijze, zonder te vouwen, kan worden gevormd  tot een replica van de oloide die het spoor maakte. De bouwplaat is te downloaden op oloide.nl. 

De oloide is door Paul Schatz ook gebruikt voor het maken van een menger. Hierbij werd gebruik gemaakt van de unieke eigenschap van de oloide dat het contactoppervlak van de oloide met de grond tijdens de hele omwenteling exact gelijk is. In eerste instantie werd deze ingezet voor het mengen van bijvoorbeeld vijvers en in waterzuiveringsinstallaties. Ook is er een aandrijving van een boot gemaakt. Deze mengtechnologie werd later omgevormd tot een inwendige menger die o.a. door Wala en Weleda wordt gebruikt in de productie van medicijnen. oloide.nl