Het onzichtbare continent – deel 3

Hoe voelt het om geen vrouw te willen zijn? Om een lichaam te hebben waarin je je niet thuis voelt, door iedereen bekeken en beoordeeld? Hoe voelt het om omgeven te zijn door miljoenen andere lichamen, mooier en sensueler dan dat van jou?

‘Noem mij Helena’, zegt een jonge vrouw op substack. Want ik was een meisje dat het enorm stressvol vond om een vrouw te worden. Helena kwam terecht op Tumblr, TikTok en Reddit. Een paar muisklikken verder leerde Helena dat het ‘empowering’ was voor vrouwen om porno te doen, om gevaarlijke, kinky, eng klinkende seks te hebben met veel verschillende mannen. Haar ongemakkelijkheid hiermee maakte haar ‘vanilla’, en een meisje dat ‘vanilla ‘is, heeft geen kans om een man te plezieren als ze moet concurreren met ‘empowered’ vrouwen. ‘Ik ben vast niet voorbestemd om een meisje te zijn, want als dat wel zo was, zou dit allemaal niet zo eng en verwarrend zijn’. Helena, kortom viel in de valkuil van al die online gemeenschappen van zoekende en zwervende zielen die in een nieuw genderverhaal hun heil vinden.

In een collectief vergeten van een op de aarde gebaseerde verbondenheid met onze voorouders, van het mentorschap over onze kinderen en van de spirituele betekenis van het leven, hebben verschillende belangengroepen toegang gekregen tot onze kinderen. Transgenderkinderen, of nauwkeuriger gezegd, de volwassenen die sociaal, psychologisch en financieel van hen profiteren, verspreiden luid en duidelijk een boodschap. Ze verspreiden het nieuws dat de biologische oorsprong, en daarmee de vrouwelijke oorsprong van het leven en de aarde zelf, irrelevant is.

‘Ik haatte mijn lichaam’ zegt Helena ‘de oorzaak moet zijn dat ik er niet van houd omdat het vrouwelijk is’. Helena stelde zich voor dat de overgang naar een jongenslichaam (FtM) haar zou veranderen in het ‘extraverte mannelijke atletische type, dat knap zou zijn, veel vrienden zou hebben en van het leven zou genieten’. In werkelijkheid was ze ‘eenzaam, verstrikt in giftige en stressvolle relaties, in de problemen vanwege drugsgebruik’, en voelde ze zich ‘bezeten door een soort demon waarvan ik nu inzie dat het op zijn minst gedeeltelijk de verslechterende greep van testosteron op mijn geest was.’

Ik vind het enorm ingewikkeld, de ‘genderreis’ van Helena. Niet alleen vanwege het schokkende seksisme in die online gemeenschappen, maar ook vanwege de suggestie dat de oorzaak van het lijden van onze kinderen erin ligt dat zij ‘in het verkeerde lichaam’ geboren zijn. Wat zijn we hier aan het doen, denk ik dan. Waar gaat het hier over? Gaat dit over de lichamen van ‘transjongeren’ of gaat die over de transhumanistische aversie tegen onze natuurlijke staat? Waarom hoor je al de progressieve groene organisaties niet over de verstoring van het delicate ecologische evenwicht dat een lichaam is, met zijn fijnzinnig geregeld hormonenspel van man of vrouw? Waarom wel het ecologisch evenwicht van de aarde verdedigen maar het interne ecologisch evenwicht van onze jongeren vernietigen?

Biofobie grijpt steeds dwingender om zich heen. We leven te midden van onze eigen creaties en voelen ons ongemakkelijk bij de natuur die in ons is en de natuur die buiten onze directe controle ligt. Biofobie varieert van je ongemakkelijk voelen in natuurlijke landschappen tot actieve minachting voor alles wat niet door de mens gemaakt, beheerd, of van airconditioning is voorzien.

Zouden al die meisjes die hun lichaam haten weten dat zij een geheim zijn? Niet alleen een onbegrijpelijk lichaam met een eigen begin en een eigen einde, maar ook een duizelingwekkend geheim tussen oorsprong en bestemming? Wat ik me de hele tijd afvraag in de discussie over gender en identiteit, is: waar blijft de ruimte voor het geheim dat wij zijn? Waar blijft de tijd om te ontdekken wat er werkelijk gaande is in ons leven?

Waar het om gaat is dat in het leven van Helena naar een diep geheim wordt getast. En dat geheim – by any other name- dat zijn wij. Dat is een mens. Een mens is een wezen met een oorsprong en een bestemming. Niet alleen een begin en een eind. Niet alleen een man of vrouw. Wij worden allemaal geboren en we gaan allemaal eens dood. Wij zijn een deel van de grote levensketen. Het begin is de conceptie uit onze vader en moeder. Het einde is ons sterven. Maar wij hebben ook een oorsprong en een bestemming. En dat is wat anders. Oorsprong en bestemming vallen niet samen met ons begin en einde. Ze vallen niet samen met onze sekse en niet samen met onze ‘genderidentiteit’. De geest heeft geen sekse en geen gender, en jij, jij bent een geheim, een puzzelstuk, tussen oorsprong en bestemming. En de vraag is: Kun je het geheim, dat je zelf bent, bewaren. Dat is niet makkelijk. Je kunt het kwijtraken. Je kunt jezelf verliezen in duizend en één ideniteiten.

De dromen van Helena zijn de dromen van een extra gevoelig orgaan van de mensheid, dat de wereld een spiegel voorhoudt.  Zij is een verward meisje van zeventien, maar zij is ook Helena Lacroiscz. Haar dromen zijn de gedachtenspinsels van onze postmoderne cultuur in haar, maar het zijn ook de oeroude dromen van een geliefde dochter, van een moeder van nog ongeboren kinderen, van een voormoeder en een grootmoeder in haar. Er zijn ook de dromen van generaties die vervlogen en van generaties die er nog niet zijn.

Wat zie je eigenlijk in Helena? Dat is, denk ik, zeer actueel in het licht van wat er zich op dit moment voltrekt. Wat zie je in Helena? Herken je de gestalte van een mooie jongen in haar, of herken je de gestalte van het geminachte vrouwelijke in haar? Vermoed je een geheim in haar? Of voegt Helena bij jou toe, wat de mythische Helena van Troje toevoegde aan de wereld: oorlog?

‘Oorlog tegen jezelf heeft zijn prijs’, schrijft Helena aan het eind van haar detransitie: ‘In de nasleep zijn er branden die geblust moeten worden, as en puin dat opgeruimd moet worden, steden die herbouwd moeten worden en grond die bemest moet worden zodat er weer leven kan zijn. Omdat ik net in oorlog ben geweest, voelen deze noodzakelijkheden van de nasleep onoverkomelijk; het lichaam en de geest zijn te uitgeput. Ik moest beginnen met naar binnen keren en eindelijk de emoties respecteren die ik had geprobeerd weg te gooien en te smoren.’

‘Nu ik weer de ‘echte ik’ ben, jaren na mijn detransitie, kan ik het nog steeds niet helemaal bevatten dat ik door die valse persoonlijkheid werd opgeslokt. Het voelt niet echt alsof ik dat was. En het maakt me verdrietig dat ik de behoefte had om mezelf zo af te wijzen dat ik me volledig distantieerde van wie ik was.’ Helena beseft dat zij niet uniek is. ‘Wat ik wel ben, is een geluk’, zegt zij. Het had heel anders kunnen aflopen. Elke jongere die op de een of andere manier worstelt met zelfvertrouwen, het maken van vrienden, het passen in de gangbare rolpatronen of hun lichaam, loopt het gevaar om onderworpen te worden aan medische experimenten die het natuurlijke functioneren van hun lichaam permanent kunnen vernietigen. Een groeiend aantal jonge mensen heeft spijt van hun transitie. Hun verhalen worden niet verteld.

Destransitioners de meest getraumatiseerde mensen zijn die je ooit zult ontmoeten. Zij schamen zich enorm en treden maar zelden naar buiten. De grote uitzondering is Kyra Bell. Haar verhaal ging de wereld over en zorgde ervoor dat het de beroemde genderkliniek Tavistock verboden werd nog langer puberteitsblokkers voor te schrijven aan kinderen onder de zestien. Dat de meeste ‘genderdysfore’ kinderen over hun dysforie heen groeien wordt hen niet verteld. Hoe groot hun aantal is wordt niet bijgehouden in Nederland. Jongeren die spijt hebben van hun transitie worden door volwassenen op een epische schaal in de steek gelaten. Een SubReddit-groep voor detransitioners heeft nu dertigduizend leden.