De steden Malmö en Lund liggen dicht bij elkaar in het westen van Zuid-Zweden en zijn daardoor makkelijk te combineren in een heerlijk weekendje weg. Met een plattegrond en een gratis leenfiets (alleen Malmö heeft al 500 kilometer aan fietspaden!) kun je met gemak deze leuke groene steden ontdekken. De Krant van de Aarde verzamelde alvast de smakelijkste adresjes.

Tekst en beeld: Yvonne Koop

De gemeente Malmö wil dat de hele stad in 2020 klimaatneutraal is en dat er in 2030 alleen nog gebruik wordt gemaakt van duurzame energiebronnen. Zo moet al het organisch afval worden omgezet in biogas waarop nu al een groot deel van de stadsbussen rijdt. Ook moet in 2020 al het voedsel in scholen, ziekenhuizen en andere instellingen in de stad biologisch zijn. Ambitieuze voornemens die met gemak gehaald lijken te gaan worden. Veel horecagelegenheden voorzien in de behoefte aan biologische maaltijden en in steeds meer winkels kun je duurzaam shoppen. Aan het Drottningtorget-plein is zelfs een heel gebied eco-chic, met eco-cafés, een boerenmarkt in voor- en najaar en winkels die kleding verkopen van organische stoffen.

Zelfvoorzienend

Vlak achter het station van Malmö bevindt zich het Westelijk Havengebied. Een gebied met een spectaculair stadsvernieuwingsproject: het oorspronkelijk sterk vervuilde industriegebied werd de afgelopen vijftien jaar tijd omgetoverd tot een frisse nieuwbouwwijk waar alle kansen om iets met duurzaamheid te doen zijn aangegrepen. Zo zijn op veel flats zonnepanelen bevestigd die er in combinatie met een warmte- en koudeopslag voor zorgen dat de wijk 100 procent zelfvoorzienend is qua energie. Verder hebben veel huizen levende groene daken en wordt het regenwater in bovengrondse goten afgevoerd naar weelderige ‘oases’ in de wijk. Door de grote diversiteit aan planten voelen veel vogelsoorten zich hier thuis, wat aan het vrolijke gekwinkeleer overal duidelijk is te merken.

Groen elan

Vanuit Malmö ben je met de trein in tien minuten in het centrum van Lund dat met zijn klassieke gebouwen een heel andere uitstraling heeft dan het veel moderner ogende Malmö. Maar schijn bedriegt. Lund heeft sinds kort diens nummer 1 positie overgenomen als Duurzaamste Zweedse stad. Er wordt hard gewerkt aan een vervoersreguleringssysteem waardoor meer mensen te voet, per fiets of per bus gaan. Ook hier wordt het biologisch eten van gemeentewege gestimuleerd en werken gemeente, universiteit en bedrijfsleven samen aan een nieuwe duurzame woonwijk aan de rand van de stad.
Ook in het centrum bruist het. Tussen de klassieke gebouwen en de vele parken komt het nieuwe gemeentehuis dat nu al het groenste van Zweden wordt genoemd. Het bestaat voor een groot deel uit glas en op de zuidkant komen zonnepanelen die in combinatie met warmte- en koudeopslag voor de benodigde energie gaan zorgen. Het wordt een echte blikvanger van het nieuwe groen elan dat de stad wil uitstralen. Ook de historische botanische tuin is vernieuwd. Hier kun je genieten van meer dan 7000 verschillende plantensoorten.

Markten & levensmiddelen

Streekmarkt Malmö

Iedere zaterdag in voor- en najaar staat het plein Drottningtorget vol kraampjes met onder andere verse groente en fruit, zelfgemaakte kaas en worst, jam, chutneys, sapjes, wijn, azijn en mosterd van boeren uit de omgeving. In december is er een speciale kersteditie.

www.bondensegen.com

Green Matmarknad Malmo

Hippe, grote biologische supermarkt annex restaurant waarin voornamelijk met verse ingrediënten wordt gewerkt. Opvallend: de (retro-)vrolijkheid spat van de verpakkingen af. Je geeft je kinderen met een gerust hart de biologische snoepjes en chipjes en met de vele meelsoorten van lokale molenaars bak je zelf heerlijke (suikervrije) taarten. Alle producten zijn gegarandeerd vrij van zoet-, kleur- en smaakstoffen.

www.greenmatmarknad.se

 Saluhallen Lund

Verstopt achter een glazen façade aan de Martenstorget beland je in het Walhalla voor fijnproevers. Tip: ga eerst het lunchen in een van de vele restaurantjes en dan inkopen doen bij de rijke verzameling delicatessenstands. Gemeenschappelijk kenmerk: de verkoop van lekker met een hoofdletter. Niet zo verwonderlijk dat veel restaurants hier hun inkopen doen. De historische markthallen werden in 2012 gerestaureerd en sindsdien groeit het aanbod alleen maar. Wie meer wil weten over de historie van de Saluhallen, kan bij de VVV van Lund een fijnproeverstoer boeken.

www.lundssaluhall.se

Reko Deli Lund

Nog zo’n winkel voor lekkerbekken. Al sinds de opening in december 2014 een hotspot voor iedereen die bewust, biologisch en verantwoord wil eten. Met veel producten uit de omgeving of iets verder weg. Heerlijk van smaak, geproduceerd met oog voor belangen van mens, dier en milieu en dus voorzien van de nodige eco-keurmerken. De gepassioneerde eigenares zoekt stad en land af voor nieuwe producten en organiseert proeverijen.

www.rekodeli.se

Cafés/Restaurants

Slottsträdgårdens kafé Malmö

Een van de gezelligste (biologische) cafés van Malmö is gevestigd in de tuin van slot Malmö, waar diverse biologische producten worden verbouwd. Je kunt er planten, fruit en groenten kopen of wat eten bij het inmiddels beroemde (en zeer populaire) biologische café dat sinds 1998 bestaat. Wachten op een tafeltje is beslist de moeite waard!

www.slottstradgarden.se

Salt & Brygga Malmö

Dineren in een dynamische omgeving in het Westelijk Havengebied, met uitzicht op de Sontbrug. Ook in dit restaurant staat duurzaamheid hoog in het vaandel. Op de menukaart staat vlees, vis en vegetarische gerechten, vers van lokale producenten. Het groenafval wordt gebruikt om biogas van te maken. De inrichting bestaat uit natuurlijke en allergie-arme materialen.

www.saltobrygga.se

Dolce Sicilia Malmö

Al vanaf 2006 aan het Drottningtorget-plein gevestigd en meteen als beste getest met het eerste biologische, dagelijks vers gemaakte ijs van Skåne. Inmiddels wordt er in de salon behalve ijs ook fair trade koffie en verse lunch geserveerd.

www.dolcesicilia.se

Love Coffee Roasters Lund

Gezellige koffiebar waar een vlotte Australiër zorgt voor een ouderwetse bak filterkoffie van fair trade bonen. De melanges, die hij met zorg samenstelt, wisselen regelmatig om het publiek te blijven verrassen. Maandelijks zijn er proeverijen en vanzelfsprekend zijn alle koffiesoorten ook te koop.

www.lovecoffee.se

Gamla Brogatan Malmö

Een van de eerste Zweedse biologische restaurants en nu een van de grootste inkopers van Skånes heerlijkheden. Bij de maaltijden worden verschillende soorten biologisch bier en wijn geserveerd.

www.gamlabrogatan.se

Rå Epok Lund

In wat oogt als een kale snackbar lijken geur en kleur van de geserveerde sushi extra goed uit te komen. Smaken doet het dan ook uitermate goed, zelfs als je niet zo’n liefhebber bent van rauwe vis. De gebruikte soorten komen van producenten van zo dichtbij mogelijk, waar Denemarken en Noorwegen ook toe worden gerekend. Bedreigd zijn ze echter geen van alle.

www.raepok.com

Rosie’s Cakes en Thee Lund

Door haar allergie en die van haar dochter moest Rosie noodgedwongen op zoek naar gluten- en lactosevrije producten. Op het gebied van taarten en cup cakes bleken die er niet te zijn, dus bakt Rosie die nu met alle liefde zelf. En dat proef je! Het aanbod wisselt per seizoen, maar altijd gebruikt Rosie de beste biologische producten. Op bestelling kan glutenvrij brood worden gebakken. Afhalen is mogelijk, maar gezelliger is het een kopje koffie of thee in de romantisch ingerichte salon te drinken. Vanzelfsprekend fair trade.

www.rosiescakesandtea.com

Terrin & Vin Lund

Een lunchrestaurant met een menu gebaseerd op lokale groenten en een kaart waarop staat waar alle ingrediënten vandaan komen. Behalve soep zijn er kleine gerechten van tapas-formaat en drie tot vier hoofdgerechten met altijd een vegetarisch gerecht. Ook zijn er kaas- en vleesplateaus met regionale producten. Wijn, bier en frisdranken komen van kleine lokale producenten en buitenlandse biologische producenten.

www.terrinochvin.se