Klimaatneutraal naar de Zuidpool

Avonturiers Wilco van Rooijen en Edwin ter Velde zijn een bijzonder initiatief gestart: Clean2Antarctica. In een volledig klimaatneutraal en zelfontworpen voertuig zullen ze in een maand naar de Zuidpool reizen. Het wordt een van de schoonste, en gevaarlijkste expedities ooit. Ze gaan het avontuur niet alleen aan. Duizenden kinderen helpen mee met de bouw van het voertuig. Ze verzamelen plastic en printen er onderdelen van.

Tekst: Jorien Thijs

Het idee ontstaat tijdens een tocht van Wilco van Rooijen en collega Mark Cornelissen richting de Zuidpool. Maar liefst zeventig dagen lopen de mannen onder barre omstandigheden om hun doel te bereiken. Dit gaan ze de volgende keer anders doen, met een voertuig dat op zonne-energie werkt. De schoonste expeditie ooit zal het worden, getiteld Clean2Antarctica.
Die volgende keer komt er echter niet, want op 29 april 2015 overlijdt Mark onverwacht tijdens een expeditie op de Noordpool. Hij en mede-poolonderzoeker Philip de Roo worden verrast door datgene waar ze zelf al jaren voor waarschuwen: smeltend ijs als gevolg van klimaatverandering. Mark zakt als eerste door het ijs en tijdens een verwoede poging om zijn vriend te redden, verdrinkt ook Philip.

Een nieuw perspectief

Wilco is verslagen wanneer hij hoort van het vreselijke drama. In diezelfde periode ontmoet hij Edwin ter Velde, die zich met zijn Zero Waste Center richt op circulair ondernemen. Ze praten over duurzaamheid en over de plannen die er lagen voor een expeditie op Antarctica, het laatste ongerepte continent ter wereld. Een plek waar niks is, geen mensen, geen dieren, geen afval. Ter Velde is enthousiast. Dit voelt als hét moment om de droom van Mark te verwezenlijken, maar de grote geldschieters blijven uit. Dan oppert Edwin het idee om de campagne te richten op kinderen. “Juist een achtjarige zonder geld en zonder macht, kan met een flinke dosis enthousiasme en creativiteit bijdragen aan deze campagne”, zegt Edwin. Twee weken later besluiten Wilco en Edwin om dit avontuur samen aan te gaan. Antarctica wacht.

Risico’s managen

De expeditie zal een grote uitdaging worden, en niet zonder risico’s. “Tijdens de expeditie is het daar zomer,” legt Edwin uit, “dus dat betekent dat het continu licht is en we niet hoeven te stoppen. We zullen elkaar om de twee uur afwisselen achter het stuur.” De Solar Voyager, zoals het voertuig stoer wordt genoemd, zal slechts drie tot vijf kilometer per uur halen en het is de truc om ook niet sneller te willen rijden dan dat. “Zodra er iets kapot gaat, is dat een serieuze uitdaging.”

Om zo precies mogelijk te weten wat ze kunnen doen als de techniek hen in de steek laat, bouwt Edwin de wagen in eigen beheer. Met zijn technische achtergrond, weet hij wel iets van auto’s, maar nooit eerder fabriceerde hij een voertuig dat onder zulke extreme omstandigheden moet kunnen rijden. Mocht het nodig zijn, dan kunnen ze zich met behulp van een vlieger verplaatsen richting de oceaan. En een medisch team is stand-by om te monitoren of ze niet teveel over hun grenzen gaan. “Het gaat erom dat we de risico’s goed managen, maar er zitten absoluut heftige elementen aan. Zo hebben we tijdens de tocht alleen al 6500 calorieën per dag nodig om warm te blijven. Dat betekent dat er veel supplementen mee gaan, en dat we een manier moeten vinden om water te winnen uit het ijs waar we op rijden.”

Basisschoolleerlingen helpen met schoonste expeditie ooit

Dat er nogal wat risico’s aan deze expeditie kleven, is duidelijk. Om te zorgen dat ze als team zo goed mogelijk voorbereid zijn, zijn Edwin en Wilco al volop aan het trainen. Ze waren beiden al groot liefhebber van triatlons en duurlopen, en aan het eind van de zomer willen ze met de conceptwagen over het strand rijden om alles te testen, om vervolgens in de winter in Scandinavië te gaan toeren. “Deze expeditie gaat niet over geld of technologie”, zegt Edwin, “Het gaat er om dat als je iets écht wilt, je dat ook kunt.”

Jeugdig enthousiasme

Het verhaal van de mannen achter Clean2Antarctica werkt aanstekelijk, en de expeditie spreekt bij steeds meer mensen tot de verbeelding. Inmiddels zijn er al ruim 12.000 kinderen op een originele en leuke manier betrokken bij de expeditie. Met elkaar bouwen zij letterlijk mee aan het voertuig. Het wordt namelijk deels gebouwd van afvalplastic, opgehaald door de jeugd. Kinderen gaan ‘stadsjutten’, oftewel op zoek naar afgedankte materialen die hergebruikt kunnen worden om de zonnewagen te bouwen. In de stad blijkt namelijk maar liefst drie keer meer plastic te zijn dan nodig. Uit die waardevolle plastics kan printerdraad worden gewonnen, waarmee met een 3D-printer onder andere de carrosserie gemaakt kan worden. Zo ontstaat een waanzinnig co-product.

Inmiddels zijn er al ruim 12.000 kinderen op een originele en leuke manier betrokken bij de expeditie

Om de kinderen te bereiken is een lesprogramma ontworpen rond het thema duurzaamheid. De twee initiatiefnemers geven gastlessen en er zijn filmpjes voor de digitale schoolborden. Edwin: “Aangezien de kinderen met het printerdraad gewoon in hun eigen klaslokaal iets kunnen maken dat ze kunnen aanraken, wordt het tastbaar in plaats van een ver van hun bed show. We gaan iets doen dat gewoon hartstikke fun is en dat in een duurzame context!”

Dat kinderen het leuk vinden om mee te doen aan dit project, blijkt uit hun enthousiaste reacties en ideeën. Langzaam maar zeker ontstaat een community van mensen, jong en oud, die allemaal bijdragen aan de Clean2Antarctica expeditie. Tegen de tijd dat Wilco en Edwin daadwerkelijk op pad gaan, hopen ze live contact te kunnen blijven houden met iedereen die hen heeft gesteund, bijvoorbeeld via een live verbinding met Schooltv. Zo kunnen de kinderen hen op de voet volgen tijdens dit spannende avontuur.

Meedoen is cool

Clean2Antarctica zoekt betrokken personen en organisaties die willen helpen om bij scholen en verenigingen de coördinatie op zich te nemen voor het stadsjutten, verzamelen en verwerken van plastic en het op scholen realiseren van de onderdelen voor de Solar Voyager. Aanmelden of op de hoogte blijven van de weg die Wilco en Edwin af leggen? Volg hen via www.clean2antarctica.nl.