Lokaal geproduceerd voedsel is in de mode. Maar ook in de kledingkast kunnen we genieten van de creaties van local heroes. De Krant van de Aarde geeft tips & tricks voor mooie mode van dichtbij.

Tekst: Lynsey Dubbeld | Beeld: Van Jos, Counting Flowers, ReWrap

Makreel uit Egmond aan Zee, chocolade uit Amsterdam-Noord, honing uit Hoorn. In de tv-serie Koken met Van Boven, die de VPRO deze zomer uitzond, maakte Yvette van Boven recepten die “duurzaam, eenvoudig, betaalbaar en met een beetje lef” zijn klaargemaakt. Denk aan pesto van zevenblad uit de achtertuin. En aan friet van aardappels uit Zeeland.

De belangstelling voor voeding van dichtbij speelt niet alleen in de media. Ook in de winkelstraten zijn steeds meer lokale en regionale specialiteiten te vinden. Van wildernisvlees van de Utrechtse Heuvelrug tot uien uit de Flevopolder. Binnenkort komt er zelfs thee van hennep uit Oude Pekela in de winkelschappen te liggen.

Weten waar het eten op ons bord vandaan komt. Dat is een belangrijke reden voor de groeiende populariteit van lokale voeding. Ook bij mode speelt de behoefte aan transparantie een rol. Na alle berichten over misstanden in de textielfabrieken in Azië, zijn steeds meer consumenten geïnteresseerd in de vraag wie onze kleding maakt. Die vraag kan beantwoord worden als modemerken transparanter zijn over hun productiemethoden in lagelonenlanden. Tegelijkertijd is een trend richting lokale productie zichtbaar: steeds meer labels laten hun collecties in eigen land in elkaar zetten, zodat onomstotelijk vaststaat wie de makers zijn. En we dus weten dat we fair fashion in handen hebben.

Ook bij mode speelt de behoefte aan transparantie een rol

Kleding en accessoires van lokale makelij

Van Jos

Mode voor de zakenvrouw die verder kijkt dan het traditionele mantelpakje. Dat is het idee achter Van Jos, het modelabel van moeder Jos en dochter Rosa van Ederen. Een deel van de collectie wordt gemaakt in een kleinschalig atelier in Hoorn. De breisels en het borduurwerk in de collecties worden geleverd door Wereldwijven in Dordrecht, een handwerkgroep waar vrouwen van verschillende culturele achtergronden haken en breien.

www.vanjos.nl

Marjolein Elisabeth

Marjolein Schouten kon nooit de kleding vinden die ze mooi en comfortabel vond. Dus ging ze op naailes en maakte ze haar eigen jurken. Aangezien iedereen haar vroeg waar de kleding die ze droeg vandaan kwam, startte ze haar eigen label. Onder de naam Marjolein Elisabeth verkoopt ze nu rokken, jurken en tops voor vrouwen die houden van klassieke, vrouwelijke, opvallende en comfortabele kleding die lang meegaat. Alle collecties worden ontworpen in Rotterdam en gemaakt in kleinschalige ateliers in Nederland. De stoffen – zijde, katoen, lyocell en viscose – zijn zoveel mogelijk biologisch of gerecycled.

www.marjoleinelisabeth.nl

Van Hulley

Een oud overhemd terug in de kast als boxershort. Dat is het idee achter Van Hulley, een Nederlands merk dat kwetsbare vrouwen in Groningen een opleiding en werkervaringsplek biedt. Niet alleen de werkneemsters worden daar beter van. Door tweedehands materialen een nieuw leven te gunnen, levert Van Hulley een bijdrage aan vergroening van de textielindustrie. En misschien wel net zo belangrijk: consumenten krijgen een met liefde gemaakt, uniek stukje ondergoed in handen.

www.vanhulley.nl

Kazmok

Het Amsterdamse Kazmok verkoopt tassen en accessoires die zijn gemaakt van gebruikte transportbanden. De materialen hebben een eerder leven gehad in de bloemenindustrie, bij vliegvelden, postbedrijven of distributiecentra. De oude materialen worden in Nederlandse naaiateliers omgetoverd tot nieuwe must-haves.

www.kazmok.com

XOFA

Leerlooierijen staan meestal in landen als Turkije en Bangladesh. Toch is het mogelijk om leren tassen en accessoires van dichtbij te kopen. Het Amsterdamse label XOFA verkoopt namelijk tassen, tablet sleeves, laptophoezen en accessoires die gemaakt zijn van oude bankstellen uit ons kikkerlandje. Het Leger des Heils en afvalbedrijf Van Gansewinkel helpen om de afdankertjes lokaal te upcyclen. En een nieuwe tas van je eigen oude bank? Die kun je gewoon door XOFA laten maken.

www.xofa.nl

ReWrap

Een tas die volledig gemaakt is van materialen van bomen: kokosvezels, houtpulp en walnoothout. Dat is de reWrap Tree Bag, die in de zomer is gelanceerd. De tas is niet alleen volledig biologisch afbreekbaar, maar ook – net als de laptop sleeves van reWrap – in Nederland gemaakt. Om precies te zijn in een kleinschalig Amsterdams atelier waar mensen met een arbeidsbeperking aan de slag kunnen.

www.rewrap.eu

Ver weg dichtbij gebracht

Papita

Wie houdt van eerlijke en pure producten die in kleine oplages worden gemaakt, staat meestal een langdurige shoppingtrip te wachten. De Nederlandse online winkel Papita neemt je het speurwerk uit handen. De webshop verkoopt bijzondere kleding en accessoires van lokale ontwerpers en ambachtslieden uit allerlei Europese landen. Een deel van de collectie is gemaakt van biologische en/of fairtrade materialen.

www.papita.nl

The Little Market

The Little Market is een online winkel met handgemaakte creaties van ambachtslieden uit de hele wereld. Van armbanden, sjaals en portemonnees tot toilettassen en babysokken. Initiatiefnemers Lauren Conrad en Hannah Skvarla werken samen met coöperaties en sociale ondernemingen die de principes van fairtrade hanteren. Op die manier krijgen producenten een eerlijke prijs voor hun werk én de mogelijkheid om hun gemeenschap te versterken. Zo organiseren de ngo’s workshops over ondernemerschap en programma’s voor gezondheidszorg. Dit vanuit de gedachte dat ambachtslieden in ontwikkelingslanden de kans moeten krijgen om een volwaardig inkomen te verdienen en om het toekomstperspectief van hun kinderen te verbeteren. The Little Market biedt traditionele vakmensen de gelegenheid om hun creaties aan een wereldwijd publiek te laten zien.

www.thelittlemarket.com

Counting Flowers

Kleinschalige ateliers in Afghanistan, Ethiopië , Laos en India kunnen hun producten niet zomaar naar de Westerse markt brengen. Het Nederlandse Counting Flowers zorgt ervoor dat het wel kan. Op dit moment werken 35 wevers uit 17 ontwikkelingslanden uit de hele wereld samen met Counting Flowers. Daarmee krijgen de makers van de handgemaakte sjaals een kans om een eerlijke boterham te verdienen. En wij kunnen unieke sjaals kopen met een goed verhaal.

www.countingflowers.nl

Lusinia

De vakmensen uit de Indiase regio’s Ahmedabad en Kashmir verdienen een wereldwijde markt voor hun sjaals, vindt Lusinia. Daarom verkoopt het Britse merk handgeweven, geborduurde sjaals en andere items die met traditionele technieken worden gemaakt. Oprichter Kelly Hollibaugh helpt de Indiërs ook om hedendaagse designs te ontwikkelen, zodat hun kansen op succes in de Westerse markt nog groter worden.

www.lusinia.com

Dichtbij in de toekomst

De groeiende populariteit van lokaal gemaakte kleding en accessoires biedt vooral kansen voor kleine en middelgrote ondernemingen, zo verwachten deskundigen. Bij lokale productie kan gebruik gemaakt worden van hoogwaardig vakmanschap. Daarnaast is de distributie goedkoper. Daar staat tegenover dat arbeidskosten hier relatief hoog zijn en grootschalige productiefaciliteiten, zoals textielfabrieken en naaiateliers, nog ontbreken.

Steeds meer labels laten hun collecties in eigen land in elkaar zetten

De belangstelling voor lokale textielproductie is vooralsnog wereldwijd groeiende. Engeland probeert de laatste jaren nadrukkelijk de traditionele wolindustrie nieuw leven in te blazen. En in New York wordt een grootschalig atelier ontwikkeld waar designers ter plekke hoogwaardige mode kunnen produceren. De gemeente investeerde maar liefst 3,5 miljoen dollar om Manufacture New York van de grond te krijgen. Het centrum wil het nieuwe hart vormen van wat vroeger de bloeiende textielwijk in The Big Apple was.

Twee Amsterdamse tegenhangers:

Denim City Headquarters

In Amsterdam-West startte jeansgoeroe James Veenhoff Denim City Headquarters, een werkplaats voor het sorteren, repareren en hergebruiken van denim. Daarnaast huisvest het hoofdkwartier van de Amsterdamse denimindustrie onder andere een duurzame wasserij en een onderzoekslaboratorium waar alle ingrediënten voor lokale jeansproductie samen worden gebracht. Het hoofdkwartier bouwt voort op de Jean School, de mbo-opleiding voor denim die Veenhoff in 2012 startte.

Creative City Lab

Het Amsterdamse Creative City Lab heeft tot doel om op een ‘circulaire’ manier hoogwaardige mode te maken van oude wol uit Nederland. Met het Recycle Lab for Circular Fashion, dat in 2015 van start ging, richt het Creative City Lab zich op hergebruik van de kleding die consumenten hebben afgedankt. Bij de Nederlandse textielsorteerders blijkt al heel wat onbenut potentieel te liggen. Minder dan 1 procent van al het ingezamelde textiel bestaat uit gebreide wollen truien. Van de vezels van dat afval kunnen in principe jaarlijks wel 1 miljoen gloednieuwe truien worden gemaakt.

Klinkt kleding uit een recyclinglaboratorium als een toekomstdroom? Voor de Warme Truiendag, die plaatsvindt op 5 februari 2016, levert het Recycle Lab for Circular Fashion breigaren waarmee je zelf een behaaglijke wollen trui kunt breien. Mensen met twee linkerhanden kunnen simpelweg een door Carolien Evers ontworpen trui van gerecyclede garens bestellen.