Foto boven: Voor de KIVA-documentaire interviewde filmmaakster Marijke Kodden in 2018 bovenstaande 4 Wisdom Keepers: Wiruungga Dunggirr (Aboriginal – AUS), Junior Feather (Klamath/Mo-doc – VS), Sankale Ole Ntutu (Maasai – Kenia) en Toroa Aperahama (Maori – NZ). Er was een ‘instant’ herkenning als inheemse broeders. Junior Feather: ‘We hebben geen woorden nodig om elkaar te begrijpen’.

Stralend als twee zielsverwanten zien Sankale uit Kenia en Toroa uit Nieuw-Zeeland eruit als ze samenzijn. Deze twee ‘Wisdomkeepers’ blijken in het echt net zo verbonden te zijn als op de mooie foto van de Kiva-documentaire poster, waarin hun voorhoofden en neuzen elkaar raken in een intieme Maori-groet. Uiterlijk lijken deze lange sierlijke kleurrijke Masai en de fiere geveerde Maori helemaal niet op elkaar. Qua zielsmissie, Spirit en gedachtengoed lijken ze wel uit hetzelfde hout gesneden. Ze spreken met elkaar als twee broers met de handen op dezelfde buik en het hart op de juiste plek.

De balans herstellen

Toroa en Sankale hebben elkaar voor het eerst ontmoet op een Kiva-bijeenkomst in Nederland in 2018. Daar was het liefde op het eerste gezicht. Ze herkenden zichzelf in elkaar en bleken elkaar al daarvoor in de energie te kennen. Nu zijn ze hier in Nederland om te spreken voor CEO’s uit de hele wereld en bij speciale benefiet-vertoningen van de documentaire ‘Kiva, the call of the Wisdomkeepers’, die Marijke Kodden heeft gemaakt in samenwerking met Rakinah Buttner en Jaap Verhoeven. Deze film gaat over de Kiva-ceremonie, waar Wisdom Keepers van alle continenten samenkomen in een ronde kuil in de aarde – rond een vuur – met ieder zijn eigen ‘prayers’ en rituelen om te verbinden met Moeder Aarde en de balans te herstellen tussen de natuur en de mens.

Even voorstellen

“Ik ben Sankale van de Masai Community. Wij zijn de boodschappers van de Natuur. We zijn niet slechts verbonden met de natuur, maar we zijn de Natuur zelf. We zijn groot gebracht in de Natuur, gemaakt door de Natuur en de Natuur is in ons.”

Toroa begint in Maori taal met eenzelfde boodschap: “KO AU TE TAIAO, TE TAIAO KO AU”: Ik ben natuur, de natuur dat ben ik.

“De meeste mensen stellen zich voor bij hun naam. Als wij ons voorstellen noemen we behalve onze naam ook alles wat bij ons hoort, zoals mijn kano, mijn berg, mijn reisgrond, mijn rivier, mijn tribe, mijn subtribe, mijn ceremoniële grond, mijn grootmoeders en voorouders.”

Alle mensen zijn een. Het enige wat verschillend is, is de cultuur

Wat is je boodschap vanuit jouw kennis?

Terwijl Sankale spreekt, ondersteunt Toroa hem door zijn volle aanwezigheid.

“In mijn community geloven wij dat iedereen uit de natuur voortkomt,” zegt Sankale. “We zijn geen product van de technologie. Alle mensen zijn één. Ze zijn verbonden en komen voort uit één punt. Dit punt is als een huis. Wij zijn geboren uit Moeder Aarde. We kunnen niet allemaal in hetzelfde huis wonen. Daarom is er een familie in Europa, een familie in Afrika, een andere familie in Azië en op alle andere continenten.”

“Alle mensen zijn één. Het enige dat verschillend is, is de cultuur. Een natie zonder cultuur is geen natie meer en geen community. De cultuur brengt ons samen en geeft een gevoel van gelijkwaardigheid en saamhorigheid,” vervolgt Sankale gedreven. “De community bestaat uit mensen die dezelfde ceremonies en rituelen delen, maar boven alles behoren we allemaal tot dezelfde Natuur. Wij denken niet dat we kennis moeten verkrijgen. We zijn Natuur en daarom is de kennis al in ons. We proberen op onze originele wijze te leven.”

Natuur is alles wat geluk creëert om je heen

Wat kun je vanuit jouw cultuur aan de wereld geven?

“Heel simpel,” zegt Sankale. “Gewoon natuur zijn en een stap terugzetten. Andere mensen laten zien dat we geen producten zijn van technologie, maar voortkomen uit de natuur. We dienen technologie op een wijze manier te gebruiken. De mensen dienen te weten dat alles wat we doen of nog gaan doen niks nieuws is onder de zon. Vroeger verplaatsten we ons te voet of te paard en nu soms ook met een vliegtuig. Het is hetzelfde, alleen iets sneller. Mensen zijn daarin zo ver gegaan dat ze de connectie met de natuur zijn verloren. Alles gaat te snel.”

“De mensen zijn vergeten wie ze zijn. We zouden ons weer mogen verbinden met de natuur om ons heen.

Vraag jezelf eerst af: Wat is Natuur? Het antwoord is: Puur zijn, menselijk zijn.

Wat we zelf gemaakt hebben is niet altijd natuurlijk. Beton is niet natuurlijk. We eten vaak niet meer natuurlijk, zoals suiker en olie, die niet van planten komt en de chemicaliën, die overal aan toegevoegd worden. Wat gemaakt is door mensen brengt vaak stress teweeg. We hebben dan steeds meer nodig. Het is niet goed voor onze gezondheid.

Natuur is wat geluk creëert om je heen.”

Wees nooit een slaaf van technologie

Gebruik technologie alleen waar het noodzakelijk is. Als je geen slaaf bent van technologie dan blijf je gezonder. Alles in het leven heeft voor- en nadelen.

Ook in de natuur gaat het om de balans. Te veel water, wind of vuur is ook niet goed. Maak niet meer vuur of gebruik niet meer water dan wat je nodig hebt.

Met vuur wil je jezelf verwarmen, maar niet verbranden.

Doe alles op een pure manier

Hoe kunnen we de balans terugbrengen? Ook op plekken waar weinig natuur is?

“We zijn mens en we zouden onze pure energie kunnen delen ook op alle plekken waar geen natuur meer is. Het is ook niet natuurlijk om veel natuur te privatiseren en er hekken omheen te zetten.” Hier refereert hij aan de situatie bij de masai, die in hun nomadenbestaan worden bedreigd doordat ze zich niet meer van de ene naar de andere plek kunnen verplaatsen.

“Het brengt isolatie en individualisatie. ‘Be peaceful on the way’. Breng je eigen Spirit en natuurlijke energie overal mee naar toe. Als je geen misbruik maakt van de weg die je gaat, zal de natuurenergie er voor je zijn. Ook de huizen zijn van beton. Maak ruimte in je huis en laat de energie circuleren. Het is van belang je eigen energie te zuiveren.”

Community terugbrengen in het zakenleven

Nu de Wisdom Keepers zijn uitgenodigd bij de B for Good Leaders Summit, krijgen ze de gelegenheid hun boodschap ook daar te laten klinken.

Hoe breng je deze kennis ook in het zakenleven?

“In het bedrijfsleven is leiderschap. In de community is er ook leiderschap. Het gaat eerst om persoonlijk leiderschap. Dan komt er communityleiderschap. Dan in harmonie leven met natuur, dan in de wereldcommunity. Het is belangrijk om de community terug te brengen in het zakenleven, zodat er natuurlijke bezielde leiders zijn in een organische community. We hebben leiders nodig en geen heersers.”

Het was de Natuur die zichzelf herkende, toen wij elkaar ontmoetten

Hoe was jullie eerste ontmoeting samen?

Beide mannen beginnen gelijk te stralen bij deze vraag met zoveel liefde in hun ogen. “Het is de natuur, die ons samen heeft gebracht,” zegt Sankale. “Onze ontmoeting was liefde op het eerste gezicht. We kenden elkaar al in de energie.

Toroa en ik hebben dezelfde natuur en dezelfde Spirit. We hebben dezelfde waarden en vaardigheden qua leiderschap.” Toroa: “We hebben dezelfde ko au te taiao, dezelfde natuur. Voorbij naam en vorm herkende ik de natuur in hem. Het was de natuur, die zichzelf herkende. Ik ben ook opgegroeid in de natuur.”

Toroa vervolgt: “We hebben allemaal een flow. We hoeven die alleen maar te volgen. Het gaat om het vertrouwen van de flow en van jezelf. Door te veel vragen te stellen stagneert de flow. Mijn voorouders vertelden me naar Nederland te komen. Eerst wilde ik niet luisteren, maar ik moest hier zijn. De voorouders zeiden dat de mensen hier verleerd zijn om echt te luisteren. Veel van ons zijn hier om een reden samengebracht. Wij komen uit een pure omgeving en willen mensen weer bewust maken van hun puurheid.”

‘We hoeven niet altijd fysiek samen te zijn om toch samen te zijn in Spirit. Ik ben regelmatig bij mijn broeder in Kenia geweest om hem en zijn volk te steunen in moeilijke tijden,” zegt Toroa. Sankale beaamt dit ferm. “In Spirit kunnen we samen communiceren. Onze Spirits zijn altijd overal. Als je schoon bent kan ik ook met jou communiceren,” zegt Sankale met zijn blik op mij gericht.

Wat betekent Kiva voor jullie?

“De Kiva helpt ons herinneren. De Kiva-ceremonie is een oproep tot herverbinding met onszelf, elkaar en de natuur. De Kiva-ceremonies met alle Wisdom Keepers samen helpen om onze batterijen op te laden en onze boodschap uit te dragen. De ceremonies en gebeden met zoveel mensen zorgen voor het herstel en de balans van Moeder Aarde en onszelf. We doen meer dan alleen de Kiva. Kiva is als een belangrijke arm. Er zijn meerdere manieren hoe wij de boodschap uitdragen. Ik heb nu een andere arm gekregen door deze andere Wisdom Keeper. Met één vinger kun je geen teek doden, maar wel met twee vingers,” zegt Sankale stralend.

Waarom is deze KIVA-documentaire belangrijk voor jullie?

“Het is de meest efficiënte en makkelijkste weg om bewustzijn te creëren en de boodschap te verspreiden onder zoveel mogelijk mensen. De mensen die het zien geven de boodschap ook weer door. En die geven het weer door,” zegt Sankale. “Het spinnenweb blijft zo groeien,” zegt Toroa.

Sankale vervolgt: “In de documentaire is een heleboel energie, die gedeeld wordt via de beelden, klanken en de woorden van de Wisdom Keepers. Deze energie draagt dezelfde boodschap; ‘Het belang van de Natuur en onze relatie ermee, dat we zelf natuur zijn, het verbinden met elkaar en de aarde door onze ceremonies’. De boodschap loopt als een rode draad door de documentaire en komt tot uitdrukking via de diversiteit van inheemse wijsheden. Juist door de verschillende invalshoeken, de manier van vertellen en diverse klankkleuren komt de boodschap nog krachtiger binnen, dan dat iedere Wisdom Keeper in zijn eentje de boodschap uitdraagt. We blijven de boodschap zeker ook individueel uitdragen, waar we maar komen, maar we zijn erg blij met deze documentaire, die nu een sneeuwbaleffect heeft.”

“Marijke is hierin onze boodschapper,” zegt Sankale. Toroa voegt toe: “We zijn nooit bedoeld om eigenaren van het land te worden. We zijn beschermers en bewaarders van het land en alle levende wezens.” En: “Iedereen die geïnspireerd wordt door de documentaire plant weer een zaadje in zijn omgeving. En zo verspreidt het zich langzaam, maar zeker.”