Afleiding is wellicht het grootste gevaar van deze tijd. Een gevaar dat altijd op de loer ligt en dankzij onze onoplettendheid ongezien haar gang kan gaan, waardoor onze aandacht ongemerkt wordt afgeleid. Aandacht is een schaars goed waarvan het lijkt alsof we de controle zijn kwijtgeraakt. Alles en iedereen probeert onze aandacht te trekken, en niet zonder succes, want we laten ons maar al te graag, als Homo distractus, afleiden en vermaken. De mogelijkheden lijken eindeloos en je zal maar iets missen. Er is altijd wel iets te doen, iets te kopen of iets te beleven.

Verleiding

Afleiding begint vaak met ‘ver’leiding. Onze zintuigen worden overspoeld met golven van verleiding, waarin we zonder het te beseffen regelmatig verdrinken. Automatisch richten we onze aandacht op dingen die we leuk, spannend en aantrekkelijk vinden, zonder echt bewust te zijn van onze keuzes.  Clickbaits gedijen goed in deze omgeving. De grote verliezer van de strijd om onze aandacht zijn we zelf.

Want met de jacht op aandacht sneuvelt de aandacht voor ons eigen bewustzijn als allereerste. En met het sneuvelen van de aandacht voor wat ons van binnen doet bewegen vallen we nog makkelijker ten prooi aan waar anderen onze aandacht willen hebben.

Er schuilt een onzichtbaar gevaar in het verlies van aandacht voor onszelf. We denken vaak bewust te kiezen, maar beseffen niet hoe we (af)geleid zijn bij deze keuzes. De perfecte afleiding toont zich als een keuze die we denken zelf te hebben gemaakt. De marketingindustrie begrijpt hoe ze haar doelen het beste kan bereiken. De Homo distractus is de mens die niet aan zichzelf toekomt omdat hij voortdurend afgeleid is en denkt zijn eigen pad te hebben gekozen.

Weg van onszelf

Alleen bij de gratie van gebrek aan bewuste aandacht voor de reden waarom we de dingen doen die we doen kan de ene afleiding na de andere succes boeken.

Deze afleidingen drijven de Homo distractus steeds verder weg van zichzelf, waarbij onbedoeld en onbewust het diepe gevoel van verbinding met onszelf en de omgeving verloren gaat.

Hierdoor ontstaat ruimte voor oppervlakkigheid in oordeel en waarneming, voor vluchtigheid en gebrek aan betekenis, voor haast en gebrek aan kalmte en verliezen we steeds vaker ons geduld.

We leven in een tijd van vele crises, waarvan de grootste misschien wel de crisis van onze aandacht is. Deze crisis weerhoudt ons ervan de dingen te doen die we diep van binnen echt belangrijk vinden. Het is treurig dat we als mens autoriteit verliezen doordat we speelballen worden van onze eigen onbewuste aandacht. We beschikken van nature over alle middelen om een gezond, bewust en gelukkig leven te leiden, inclusief het vermogen van bewuste aandacht, waar we ironisch genoeg vaak niet bewust van zijn.

Juist dit vermogen van bewuste aandacht is onze grootste natuurlijke kracht. Immers, waar we onze aandacht op richten, daar gaat ook onze energie naartoe. Het is niet verwonderlijk dat futloosheid en energieverlies veelvoorkomende kwalen zijn, aangezien we onbewust de meeste aandacht besteden aan externe zaken. Maar wat we echt nodig hebben, is bewuste aandacht naar binnen. Het is onze grootste kracht en de moeite waard om bewust te leren gebruiken.

Janine Schimmelpenninck

Auteur van Natural Skills – een natuurlijke kijk op de psychologie