Dit grootste landdier ter wereld is een geliefde prooi voor stropers. De illegale handel in ivoor is de afgelopen jaren schrikbarend toegenomen. Vooral in Afrika wordt er nog steeds op gejaagd, ondanks het uit 1989 daterende verbod op de handel in ivoor. Een kwart eeuw geleden werden ieder jaar bijna honderdduizend olifanten gedood. Nu zijn er dat nog altijd tienduizenden. Een schande. Het Wereldnatuurfonds doet haar uiterste best om stropers in de kraag te vatten en met succes. In maart van dit jaar werd de meest beruchte stroper in Tanzania gepakt en veroordeeld tot twaalf jaar cel. Net goed!

Olifanten zijn er in twee soorten: de Afrikaanse en de Aziatische. De Afrikaanse wegen tot zevenduizend kilo met reusachtige slagtanden. Die gebruiken ze om voorwerpen te grijpen en als wapen in een gevecht. Hun wapperende oren hebben ze nodig om de temperatuur van hun lichaam te beheersen. Ooit waren er 161 verschillende soorten als afstammelingen van de prehistorische wolharige mammoet. Die wol maakte in de evolutie plaats  voor een ruige 2½ centimeter dikke grijze huid. In Afrika kleurt de huid bruin of roodachtig omdat ze zich graag in de modder wentelen. Dat doen ze niet alleen omdat ze het lekker vinden, maar het modderbad beschermt ook tegen verbranding door ultraviolet licht, insectenbeten en vochtverlies. Na het baden blaast het dier stof over het lijf dat een beschermende laag vormt. Ze hebben met die huid wel moeite met warmteverlies.

Het dier heeft 26 tanden, waarvan de snijtanden, (slagtanden) prominent naar voren steken. Ze wisselen die tanden tijdens hun leven vijf keer, op hun veertigste voor de laatste maal.

Populair

De olifant is zo populair omdat het sterk tot de verbeelding spreekt. De kracht, de omvang en de intelligentie, maar ook de menselijke trekjes spreken aan. Hun gedragspatronen zijn voor ons heel herkenbaar. Het is een van de meest intelligente diersoorten op de mens na. Ze leren snel, zoals in het circus is gebleken en hebben emoties die ons ontroeren. Zo rouwen ze intens verdrietig als een hunner overlijdt, hebben medelijden met elkaar als er iets vervelends gebeurt en delen ze de zorg voor de kwetsbare jongen van andere olifanten. Hun mimiek spreekt boekdelen en er wordt zelfs vermoed dat ze een eigen taal hebben, hoewel wij alleen het getrompetter kunnen horen. Olifanten hebben humor en je kunt gerust met ze spelen als ze zich niet bedreigd voelen. En dan dat indrukwekkende geheugen. Ze vergeten niets. Vraag dat nog maar eens aan dat jongetje uit de Rolo-reclame die een olifant het snoepje ontzegde en na vele jaren bij een confrontatie een dreun met de slurf om zijn oren kreeg.

Bedreigd

In een-derde van de Werelderfgoedgebieden van UNESCO wordt gestroopt, illegaal hout gekapt en gevist. De olifant is het daar het haasje., want 40% van de Afrikaanse soort leeft daar. Het WNF is terecht van mening dat er internationaal veel beter moet worden samengewerkt om de illegale handel tegen te gaan. “We lopen het risico om ze voorgoed kwijt te raken als ze niet doeltreffend beschermd worden. Overheden moeten hun inspanningen opschroeven om de illegale handel in wilde soorten onder controle te krijgen voordat het te laat is,” waarschuwt Marco Lambertini,  de algemeen directeur van van WWF International. Ook de burger die zich het lot van de olifant aantrekt kan iets doen. Bij het WNF kun je een olifant symbolisch adopteren. Je ontvangt dan een adoptiepakket met daarin ondermeer een knuffel. Dat is geen druppel op een gloeiende plaat, want er moet paal en perk aan die stroperspraktijken worden gesteld.

Tja, en hoe sluit je zo’n artikel over dit immense dier dan af? Natuurlijk met de laatste woorden na het voorlezen aan een kind: “En toen kwam er een olifant met een grote snuit en die blaast dit verhaaltje uit…”

ELEPHANT PARADE

Olifanten hebben kunstenaar altijd geïnspireerd als geliefd onderwerp om te schilderen of er een sculptuur van te maken. Wie wil weten wat daarvan het resultaat kan zijn is welkom in Laren (NH) waar het straatbeeld wordt opgefleurd door een Olifanten Parade. Ze staan her en der opgesteld, maar in de riante tuin van het Singer Museum zijn er eveneens tientallen exemplaren te bewonderen. Getooid in vrolijke kleuren of origineel aangekleed zijn ze een lust voor het oog en aan artistieke ode aan dit enorme dier.

www.elephantparade.com