Top

Een heel bijzondere ontknoping!

Tekst en Beeld: Yvette van den Berg

In Nederland denk je bij fauna waarschijnlijk eerder aan eekhoorns, egels, vossen, reeën, wilde zwijnen, herten en wolven dan aan slangen. Klopt dat? En toch leven er ook verschillende slangen in Nederland; de adder, de gladde slang en de ringslang. De kans dat je ze tegen zult komen, is (gelukkig of jammer?) niet groot.

De ringslang is de meest voorkomende en grootste inheemse slang in Nederland. Herkenbaar aan de gele of witte ring achter de kop. Behalve in natuurgebieden kun je deze slang ook spotten rondom steden. Voorwaarde is wel dat er water in de buurt is. Ook al is deze slang de grootste van de drie (vrouwtjes kunnen tot 130 cm worden), voor mensen is hij allesbehalve gevaarlijk. De ringslang is niet giftig en bijt vrijwel nooit.

De adder is de enige giftige soort in Nederland. Mannetjes zijn grijs/beige qua kleur en vrouwtjes meer beige/roodbruin met zigzagpatroon op de rug. Hij meet tussen 50-70 cm.

Deze slang komt vooral voor in Drenthe, Friesland en op de Veluwe.

Goed om te weten dat deze slang niet agressief is zolang hij met rust wordt gelaten. Dit geldt natuurlijk voor de meeste dieren! Hij is ook heel schuw dus ook voor deze slang geldt dat de kans op een ontmoeting heel klein is.

De gladde slang is ongeveer zo groot als een adder (60-80 cm.) Hij is zeldzaam en niet giftig.

Je zou hem misschien kunnen verwarren met een adder, maar zijn huid is glad zonder richels en hij heeft een spitse snuit en – in tegenstelling tot de adder – ronde pupillen.

De kleur van de gladde slang varieert van grijsachtig of bruin tot roodbruin. Deze slang staat op de lijst met bedreigde diersoorten. De kans dat je een gladde slang in de natuur ziet is dus heel klein.

De hazelworm lijkt heel erg op een slang, maar het is een pootloze hagedis. Hij is niet giftig. De hazelworm heeft een groot verspreidingsgebied en is één van de meest voorkomende reptielen.

Strijd op de Veluwe

Onlangs liep ik met boswachter Tjalling een mooie route op de Veluwe. Daar hadden we een waarneming die we niet snel zullen vergeten! Het bleek een echte strijd op leven en dood voor ons op het zandpad. Een gladde slang had een hazelworm stevig in zijn greep en was niet van plan om zijn prooi te laten gaan.

Dit gevecht hebben wij van dichtbij waargenomen en vastgelegd. Opeens werpt de hazelworm zijn staart af en de slang stort zich op het kronkelende stukje staart. Ondertussen kan de hazelworm ontsnappen!

Het afwerpen van de staart is een overlevingsstrategie die voorkomt bij hagedissen. Als laatste redmiddel kunnen zij hun staart afwerpen, dit wordt autotomie genoemd. De afgeworpen staart blijft een tijdje kronkelen en trekt zo de aandacht van de vijand waardoor de hazelworm (zonder staart) kan ontsnappen. Deze groeit later weer aan, maar wordt nooit zo lang als de oorspronkelijke staart.

En heel bijzondere ont-knoping zeg maar! Allebei leven ze nog en dat is maar goed ook, want ik hou van Happy Endings!

Het filmpje is gemaakt met foto’s en opnamen van ons beiden. Een grote compliment aan Tjalling voor de eerste afbeelding. Hiervoor moest hij wel op zijn buik op de grond liggen op korte afstand van dit tweetal! 🐍🌿

Zoals gezegd, is het goed om meer te leren over de natuur en de dieren die ons pad kunnen kruisen. Of het nu gaat om reeën, herten, wilde zwijnen, Schotse Hooglanders, dassen, vossen of wolven. Hoe meer je weet, hoe meer plezier je beleeft aan buiten zijn.

Blijf je verwonderen

Laat je overdonderen

En zie in het kleine het Bijzondere

Yvette van den Berg, fotograaf, natuurgids en spreker

Wat vindt u van dit artikel?

Yvette van den Berg is een gepassioneerde natuurfotografe met een duidelijke boodschap. Haar missie is het bewustzijn vergroten over de positieve invloed van de natuur op onze gezondheid en welzijn.