Gooi kledingstukken weg die je allang niet meer draagt, of die je geen gelukkig gevoel geven. Vouw je kleding verticaal op. Sorteer items op kleur en soort, niet op seizoen. Zorg goed voor je kleding en accessoires, zodat ze lang mee gaan. Het zijn enkele tips van opruimgoeroe Marie Kondo, die ervan overtuigd is dat een opgeruimd huis ons een rustig hoofd en zelfs een gelukkiger leven oplevert.

De KonMari methode, zoals we het gedachtengoed van Marie Kondo inmiddels kennen, is zeker toepasbaar op onze garderobe. In onze kledingkast hangen gemiddeld 173 items, waarvan ongeveer een derde in het laatste jaar geen enkele keer is gedragen, zo is bekend uit onderzoek van de Hogeschool van Amsterdam, Modint, Saxion, MVO Nederland, Circle Economy en Sympany.

De populariteit van fast fashion, dat ons met goedkope en trendgevoelige kleding stimuleert om steeds weer iets nieuws te kopen, heeft ertoe geleid dat onze kledingkasten vaak overvol zijn. Inmiddels is er een tegenbeweging op gang gekomen: fashionista’s kiezen in toenemende mate voor een overzichtelijke garderobe met simpel te combineren tijdloze items. Met 37 items per seizoen kom je een heel eind, zo is het idee van pleitbezorgers van de zogenoemde capsule wardrobe.

37 of 33

Het concept van een minimale garderobe is de laatste jaren vooral bekend geworden dankzij de Amerikaanse fashionista Caroline Rector, die in een poging van haar modeverslaving af te komen haar kledingcollectie beperkte tot 37 items per seizoen (inclusief schoenen en jassen, maar exclusief ondergoed, sportkleding, pyjama’s en accessoires). Haar website Un-Fancy.com is inmiddels een vindplaats voor informatie en inspiratie over mindful style, zoals Rector haar aanpak zelf omschrijft.

Ook de Amerikaanse Courtney Carver maakte het idee van minimaliseren populair: zij is initiatiefnemer van Project 333, waarbij je 33 items uit je kledingkast selecteert die je gedurende drie maanden draagt. Alle andere items worden opgeborgen in dozen, waarna je er opnieuw een selectie uit maakt om drie maanden te dragen.

Meer met minder

De minimalistische trend is zeker niet nieuw. Naar verluid ontstond het idee van een capsule wardrobe al in de jaren zeventig. Susie Faux, eigenares van de Londense winkel Wardrobe, stelde toen dat je met dertig (essentiële) kledingstukken die je goed met elkaar kunt combineren al voldoende hebt om stijlvol door het leven te gaan. 

Recenter gaven diverse andere modeliefhebbers een nieuwe impuls aan het idee om meer te doen met minder. Zo droeg Sheila Matheiken in 2009 voor The Uniform Project een jaar lang hetzelfde zwarte jurkje. Haar doel: aandacht vragen voor duurzame mode – en vooral ook voor het lot van kinderen in sloppenwijken in India, die vaak niet meer dan één kledingstuk bezitten. Uiteindelijk wist Matheiken met het project 100.000 dollar in te zamelen voor Akanksha, een organisatie die zich inzet voor onderwijs aan Indiase kinderen. 

Ook vermeldenswaardig is het initiatief dat studenten van de Amsterdamse modeacademie in 2010 startten. Met de Free Fashion Challenge daagden zij zichzelf én anderen uit om een jaar lang geen nieuwe kleding te kopen. Een flinke stimulans om meer uit je bestaande garderobe te halen.

De opmars van duurzaam minimalisme

De laatste jaren maakt de capsule wardrobe een opmars door. Hoe dat komt? Minimalisme is – met dank aan Marie Kondo en de populariteit van Scandinavisch design, dat bekend staat als toonbeeld van een minimalistische stijl – in de mode. Ontspullen creëert rust, spaart geld uit en geeft een goed gevoel. Tegelijkertijd ligt fast fashion in toenemende mate onder

vuur en groeit de belangstelling voor duurzame alternatieven. Daardoor krijgen slow fashion labels, die kleding speciaal ontwerpen om lang mee te doen, de wind in de rug. Na vliegschaamte hebben we kennelijk ook steeds vaker last van modeschaamte.

De minimalistische trend sluit ook aan bij de opmars van circulaire concepten, die ook een steeds stevigere plek in de modewereld veroveren. De Amsterdamse kledingbibliotheek Lena Library en de leasejeans van het Nederlandse denimmerk Mud Jeans zijn daarvan bekende voorbeelden. Het groeipotentieel voor dit soort initiatieven lijkt enorm. Zo signaleert adviesbureau McKinsey in een recent rapport dat consumenten steeds meer interesse hebben in leaseconcepten, zoals kleding die je kunt huren en kledingabonnementen. Volgens onderzoek van ABN Amro maakt op dit moment een procent van de Nederlandse consumenten gebruik van leasekleding. Tien procent geeft aan het wel eens te willen proberen.

Minimalistische mode

Hoe kan je als trendbewuste modeliefhebber je garderobe compact houden? Met forward thinking brands doe je meer met minder. Minimalistische merken zoals Marjolein Elisabeth, Filippa K, Vanilia en By-Bar gaan nadrukkelijk uit van items en collecties die – ongeacht de seizoenen en trends – slim te combineren zijn tot verrassende outfits. Daarnaast staan onder andere Monique van Heist en Rick Owens bekend als consistente merken die herhaling niet schuwen en bijvoorbeeld populaire items – eventueel in een subtiel aangepast model, of een nieuwe kleur – gedurende meerdere jaren in de collecties opnemen. 

Ook in de gemiddelde winkelstraat kom je steeds meer slow fashion tegen. Bijvoorbeeld Arket positioneert zich als winkel voor long-lasting fashion: kledingstukken zijn geïnspireerd op klassieke silhouetten, ontworpen om lang mee te gaan, en functioneel en veelzijdig. De kern van de collecties zijn items die trendoverstijgend zijn en langere tijd verkrijgbaar blijven (soms in andere kleuren of materialen). Bijzonder is ook het Zweedse label Aeryne, dat in Nederland verkrijgbaar is bij onder andere Zalando. Het merk kondigde recent aan te stoppen met massaproductie en collecties alleen nog maar on demand te leveren. Alle items worden dan op bestelling geproduceerd onder eerlijke omstandigheden (en trouwens ook nog van restmaterialen en andere duurzame stoffen).

De garderobe van de toekomst

Vooruitstrevende modemerken en duurzame initiatieven maken het ons al makkelijker om nieuwe aankopen te beperken en verantwoord met kleding om te gaan. Kledingbibliotheken en kledingruilfeesten zijn praktische manieren om je garderobe te vernieuwen zonder dat je er nieuwe items voor hoeft te kopen. Ook veelzeggend: met vijftien miljoen gebruikers belooft Depop, een online platform en community voor vintage, het nieuwe Instagram te worden.

Er is dus een grote kans dat de capsule wardrobe van de toekomst voor een groot deel uit pre-owned items zal bestaan, of uit kleding die is gemaakt van materialen die na gebruik weer tot nieuwe must-haves worden omgetoverd. Een uitspraak van schrijver en consultant Alex English, de man achter het populaire blog Remarqed.com, lijkt daarmee actueler dan ooit: “Accumulation isn’t a prerequisite for being a smart dresser”.