Ambachten

Tijdens een tentoonstelling over wol en vilt in het TextielMuseum in Tilburg maakte ze kennis met een Scandinavische Yurt; een tent gemaakt van wol en natuurlijke materialen en producten, die door de eeuwen heen in gebruik waren. Claudy Jongstra: “Dat was een belangrijk object voor nomadische gemeenschappen, die trokken daarmee rond en brachten samen de seizoenen door. In die gemeenschappen werd kennis mondeling overdragen en veel daarvan, net zoals processen in een ambachtelijke manier van werken, zijn verloren gegaan, ook door de introductie van machinale productieprocessen, waarmee veel sneller en in grotere aantallen kon worden geproduceerd. Je merkt dat er tegenwoordig geen tijd en ruimte meer is om met elkaar door een proces te gaan en om een ambacht te leren. Dat staat onder druk omdat alles economisch verantwoord moet zijn en binnen bepaalde marges van tijd en kosten moet passen.”

Zelfvoorzienend

Na het zien van de Yurt begon haar interesse voor wol en vervolgens experimenteerde Claudy Jongstra twee jaar lang om het materiaal te leren kennen en het zich eigen te maken. Ook schudde ze het folkloristische imago van wol af en maakte er eigentijdse kunstwerken mee. “Ambachtelijke processen kosten veel tijd en conformeren zich niet aan de druk van het economisch belang. Het is gelijk te zien aan het resultaat als er druk op zo’n proces wordt gezet. Het hele maakproces is dichtbij huis, zo worden wij bijvoorbeeld niet gehinderd door transporten die niet aankomen.

Wij proberen ook erg bewust met voedsel om te gaan en kiezen voor lokaal en biologisch, maar het liefst voor biodynamisch. Zo hebben wij een biodynamische boerderij in het noorden van Friesland met een botanische tuin. Er grazen Drentse heideschapen. We vormen een zelfvoorzienende gemeenschap en kennen de boeren die de producten leveren. We komen eigenlijk zelden bij een supermarkt. Dat voelt vrij.”

De grootsheid van de natuur

Claudy Jongstra: “De kwaliteit en leesbaarheid van de wol is erg essentieel voor mijn werk. De vorm van een schapenvacht creëert een beeld dat verteld wordt in mijn vrije werk. In een opdracht bepaalt de plek en de omgeving vaak de kleur, vorm en maat. In grote (openbare) ruimtes komen monumentale wolgevilte kunstwerken, geverfd met natuurlijke pigmenten nu eenmaal beter tot hun recht.”

Ze tonen ook het alomvattende en de grootsheid van de natuur. “De werken kunnen aanzetten tot een andere blik, om zo ook te kijken naar een andere manier van samen leven en dingen doen. Textiel is het gereedschap voor verandering. Het gaat terug naar een bepaalde essentie die we samen als gemeenschap kunnen ervaren. Je wordt je meer bewust van duurzaam leven en materialen en duurzaam leven. Dat je alles optimaal kunt gebruiken en repareren, dat afval niet altijd afval is, maar een waardevolle grondstof, het zit soms in de kleine details. Dat proberen we aan mensen over te dragen.” Claudyjongstra.com