Spannende tijden voor het Bangladesh akkoord
Tekst: Jeroen van Dijken, Vereniging van Grootwinkelbedrijven in Textiel
In 2013 werd het Bangladesh Akkoord getekend. Doel van de afspraak is een veilige en gezonde werkplek voor werknemers in de Bengaalse kledingsector. Door inspecties en investeringen is de veiligheid in fabrieken sterk verbeterd. Een tweede akkoord werd gesloten om het werk voort te zetten en de verantwoordelijkheden op termijn over te dragen aan de Bengaalse overheid. Onlangs oordeelde het Bangladeshi hooggerechtshof dat het kantoor van het Bangladesh Akkoord na 30 november zijn aanwezigheid in Bangladesh moet beëindigen.
Op het moment dat dit artikel gepubliceerd wordt, is hopelijk tot een oplossing gevonden voor de situatie die ontstond toen een fabriek naar de rechter stapte en het Bengaalse Hooggerechtshof besloot dat het Akkoord vanaf 30 november 2018 geen eigen inspecties meer mag uitvoeren. De arbeidsomstandigheden en veiligheid van werknemers zijn belangrijke aspecten in het mvo-risicomanagement (due diligence) dat bedrijven doen. Door de inspecties van het akkoord had men inzage in wat er kon worden verbeterd in de fabrieksveiligheid en waren bedrijven juridisch gebonden aan het op orde brengen hiervan. De afgelopen jaren zijn er in Bangladesh grote verbeteringen gerealiseerd ten aanzien van gebouw- en brandveiligheid. Breed wordt het signaal verwelkomt dat Bangladesh de inspectie nu volledig in eigen hand wil nemen. Maar de overheidsinspectie verkeert nog in opbouwfase.
Het eerste akkoord liep van 2013 tot 2018. Een vervolg op de eerdere afspraken zou lopen van 2018 tot 2021, waarna de Bengaalse overheid de verantwoordelijkheid voor de inspecties op zich zou nemen. Dit zou nu al vanaf december 2018 moeten gebeuren. Breed leeft het gevoel dat de overheid nog niet klaar is deze taak op zich te nemen. Er bestaan grote zorgen dat het voortijdig beëindigen van het Akkoord de vooruitgang van de veiligheid in de Bengaalse kledingindustrie in gevaar brengt. Tegelijkertijd is het einddoel wel dat de Bengaalse overheid de taak overneemt. Immers is het de taak van overheden om mensenrechten te beschermen en van bedrijven om deze te respecteren.
Van verschillende zijden is de Bengaalse regering opgeroepen om stappen te nemen om het Akkoord haar werk voort te kunnen laten zetten. Zo stuurde de Europese Unie tezamen met Canada en de Verenigde State een brief aan de overheid van Bangladesh met de oproep op alle noodzakelijke stappen, te zetten om het voortbestaan van het Akkoord na 30 november mogelijk te maken. Inclusief eventuele juridische stappen. Ook bedrijven, investeerders, maatschappelijke organisaties en vakbonden deden en doen deze oproep aan de overheid in Bangladesh. Nu is het voor de veiligheid van werknemers hopen dat het Akkoord haar werk kan voortzetten.
Achtergrond Bangladesh Akkoord
Het Bangladesh Akkoord is een onafhankelijke organisatie die fabriekslocaties in Bangladesh inspecteert op veiligheid van de werkplekken. Het akkoord is in 2013 opgericht nadat de enorme fabriekslocatie Rana Plaza instortte. Het is een onafhankelijke organisatie, mede-opgericht door de internationale vakbeweging, maatschappelijke organisaties en bedrijfsleven. Wereldwijd tekenden zo’n 200 bedrijven het akkoord, waaronder een aantal ondertekenaars van het Nederlandse Convenant Duurzame Kleding en Textiel. Het eerste akkoord liep van 2013 tot 2018. Een vervolg op de eerdere afspraken zou lopen van 2018 tot 2021, waarna de Bengaalse overheid de verantwoordelijkheid voor de inspecties op zich zou nemen.