Top
mondiale ecologische voetafdruk

Petitie van veel organisaties voor veel kleinere mondiale voetafdruk

Tekst: Jan Juffermans, voorzitter van het Platform Duurzame en Solidaire Economie | Foto’s: Marianne Juffermans

Begin 2019 werd in Den Haag een petitie aangeboden, ondertekend door 31 organisaties. Aan de regering en de Tweede Kamer wordt voorgesteld niet alleen op klimaatgebied forse stappen te zetten, maar ook onze mondiale ecologische voetafdruk in tien jaar drastisch te verkleinen, met verwijzing naar de urgentie én de mensenrechten.

Monitor Brede Welvaart

De 31 ondertekenaars van de petitie zijn vooral actief op het terrein van natuur en milieu, nieuwe economie, ontwikkelingssamenwerking en mensenrechten, zoals bijvoorbeeld Milieudefensie en de FNV, Natuurmonumenten en Our New Economy, Oxfam Novib en de Liga voor de Rechten van de Mens, IVN en Ware Winst Brabant, Both Ends en Greenpeace. Samen vertegenwoordigen deze organisaties ruim 2,900.000 leden en donateurs. De petitie is een initiatief van het Platform Duurzame en Solidaire Economie, dat al vele jaren strijdt voor meer en betere welvaartsindicatoren in een dashboard. Met de ‘Monitor Brede Welvaart’, die in 2018 voor het eerst uitkwam en in de Tweede Kamer werd besproken, is dat dashboard er gekomen.

Overbelasting beperken

De nieuwe monitor maakt  duidelijk dat Nederland voor haar welvaart beslag legt op een onrechtvaardig groot deel van de wereldwijde gebruiksruimte. Zolang de Aarde nog ruimte genoeg had, leek dat geen probleem. Maar rond 1970 schoot de mensheid door de ‘duurzaamheidsbarrière’ van de Aarde. De planeet werd door onze totale consumptie te klein. Toen al hadden we plannen moeten maken om met een sterk  groeiende wereldbevolking de beperkte hulpbronnen eerlijk te gaan verdelen en de overbelasting (global overshoot) te beperken. Ieder heeft immers recht op een Eerlijk Aarde-aandeel.

Nederland geen voorloper

Ondanks diverse ernstige waarschuwingen, zoals het rapport “Limits to Growth” van de Club van Rome (1972), het rapport “Our Common Future” van de Verenigde Naties (1987) en meer recent de “Scientists’ Warning to Humanity” van ruim 21.000 wetenschappers uit 184 landen (2017),  heeft de mensheid getalmd om tijdig de noodzakelijke maatregelen te nemen. En Nederland was ook beslist geen voorloper. Intussen werden we met onze neus op de feiten gedrukt door o.a. de analyse de overbelasting van de Aarde van het Wereldnatuurfonds en het Global Footprint Network, het project “Planetary Boundaries” van het Stockholm Recilience Center, en ook het IPCC-klimaatrapport van eind 2018. Dat laatste rapport maakt duidelijk dat de klimaatopwarming niet boven de 1,5 graden mag uitkomen, omdat anders de materiële schade en het aantal klimaatdoden uitermate ernstig kunnen worden.

Mensenrechtenkwestie

Door te weinig en ook veel te laat te doen doemen op vele fronten knelpunten op. Haast is geboden om onze en de mondiale samenleving nog een enigszins veilige toekomst te bieden. Daarom stelt de petitie dat verkleining van onze mondiale voetafdruk hoogst noodzakelijk is geworden; het is een kwestie van mensenrechten en samen overleven, voor nu en vele generaties na ons. Dat is een ongekende maatschappelijke en politieke verantwoordelijkheid! De knelpunten kunnen alleen in samenhang met de beoogde klimaatmaatregelen goed opgelost worden.

De petitie kan hier gelezen worden:
www.platformDSE.org. 

Er is ook een Engelse versie. 

Wat vindt u van dit artikel?

Jan Juffermans was van 1978 tot 2010 eerst hoofdredacteur en uitgever, en later beleidsmedewerker mondiale duurzaamheid bij De Kleine Aarde in Boxtel. Hij zette zich vooral in voor de Agenda 21 en introduceerde in Nederland de term mondiale en ecologische voetafdruk: die geeft de hoeveelheid vierkante meters Aarde aan die elk mens gebruikt. Na zijn pensionering in 2010 werd hij zelfstandige onder de naam Voor Mondiale Duurzaamheid.[1][2] Juffermans is lid van het Platform Duurzame en Solidaire Economie, de Werkgroep Voetafdruk Nederland en Transitie Boxtel. Hij ontving in 2005 de eerste Duurzaamheidsprijs van de Gemeente Boxtel, werd in 2009 benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau en in 2010 stond hij op plaats 34 van de Duurzame 100 van het dagblad Trouw. Bij zijn afscheid van De Kleine Aarde kreeg hij een ingelijste Life-time Award - for pioneering Footprint thinking in the Netherlands and beyond - aangeboden door het Global Footprint Network en het World Wildlife Fund. Op Duurzame Dinsdag 2014 werd hij door het Genootschap Onze Taal onderscheiden wegens de nieuwe woorden die hij aan de taal toevoegde, waaronder fossielvrije gemeente, eerlijk Aarde-aandeel en Mondiale Ecologische voetafdruk en startte hij de actie om Aarde voortaan met een hoofdletter te schrijven.